W myśl art. 12 ust. 2 ustawy o PIT, wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:
1) 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3;
2) 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.
Z przywołanego przepisu jednoznacznie wynika, że ryczałt ma zastosowanie wyłącznie do pracowników.
Ustawodawca wskazał, za pracownika uważana jest osoba pozostająca w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust 4 ustawy o PIT).
Przepis ten nie dotyczy zatem osób zatrudnionych przykładowo na podstawie umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, jak również osób powołanych na podstawie uchwały zarządu.
W konsekwencji, gdy samochód służbowy jest wykorzystywany w prywatnych celach przez managerów, członków zarządu, członków rady nadzorczej czy inne osoby nie mające statusu pracownika, wówczas konieczne jest ustalenie ich przychodu na zasadach ogólnych tj. zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o PIT (powyższe stanowisko zostało potwierdzone m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 24 marca 2015 r. (sygn. ITPB2/415-1194/14/IB) oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 21 grudnia 2016 r. (sygn. akt. I SA/Go 363/16)).
Zgodnie z ww. przepisem wartość przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych ustala się w następujący sposób:
- jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
- jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi zakupione – według cen zakupu,
- w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Mając na uwadze aktualną praktyką (akceptowalną przez organy skarbowe i sądy administracyjne), w większości przypadków taki przychód określany na podstawie cen rynkowych stosowanych w świadczeniu usług podobnego rodzaju, czyli stawek stosowanych przez wypożyczalnie samochodów.
Przykład:
“Dyrektor firmy zatrudniony jest na podstawie kontraktu menadżerskiego. Użytkuje samochód służbowy do celów służbowych i prywatnych. Samochód nie jest własnością firmy, jest wykorzystywany na podstawie umowy leasingu. W jaki sposób rozliczać Dyrektora firmy za użytkowanie samochodu służbowego? W nr 212 Gazety Prawnej zaprezentowano listę płac z rozliczeniem ryczałtu za używanie pojazdu prywatnie przez pracownika. Czy można stosować podobne rozliczenie jak w przypadku ryczałtu za używanie pojazdu prywatnie przez pracownika z tą różnicą, że przychód zostanie ustalony na zasadach ogólnych, czyli zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o PIT? Czy dyrektor powinien ponosić jeszcze jakieś dodatkowe koszty (np. za zakup paliwa) w związku z użytkowaniem pojazdu do celów prywatnych? Czy należy ustalić limit kilometrów dla Dyrektora w zakresie podróży prywatnych?”.
Odpowiedź:
W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umów zlecenia czy kontraktów menedżerskich wartość nieodpłatnego świadczenia należy ustalić zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o PIT. Stanowi on, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń (niż te wskazane w ust 1 i 2 ww. przepisu) ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Zgodnie zatem z ww. przepisem, w celu ustalenia wartości świadczenia z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego przez Dyrektora do celów prywatnych, należy odnieść się do cen rynkowych stosowanych w świadczeniu usług podobnego rodzaju, czyli stawek stosowanych przez wypożyczalnie samochodów, lub w oparciu o cenę, jaką Państwo płacą z tytułu leasingu samochodu wykorzystywanego przez Dyrektora. Jednocześnie, mając na uwadze, że samochód jest wykorzystywany zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych, przy określaniu wysokości przychodu należy zastosować odpowiednią proporcję (np. ilość dni / godzin) kiedy samochód był wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych.
Dodatkowo, w przypadku osób zatrudnionych na podstawie kontraktu menadżerskiego, wszelkie nieodpłatne świadczenia przysługujące im z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych (w tym m.in. koszty paliwa- udostępniane w formie kart paliwowych bądź kilometrówki) należy zakwalifikować do źródła określonego w art. 13 pkt 9 ustawy o PIT.
Kontakt:
Anna Zając, Tax Consultant w firmie Accace
