UZYSKAJ BEZPŁATNY DOSTĘP DO
Otrzymuj nasze artykuły, opinie, porady, aktualności branżowe, aktualności ze stron lokalnych, ebooki, informacje o najnowszych wydarzeniach i jeszcze więcej, bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową.
Sprawdź sekcję Newsroom i zobacz co zawiera!
Prześlemy Ci tylko istotne informacje, które naszym zdaniem mogą Cię zainteresować i będziemy traktować Twoje dane osobowe zgodnie z naszą polityką prywatności i oświadczeniem RODO.
Nie możesz zasubskrybować? Wypróbuj tę stronę.
Z dniem 1 czerwca 2025 roku weszły w życie jedne z najistotniejszych zmian w polskim prawie migracyjnym od lat. Nowe regulacje mają na celu nie tylko usprawnienie procedur związanych z zatrudnianiem i legalizacją pobytu cudzoziemców, ale także dostosowanie krajowych przepisów do unijnych standardów. Zmiany w prawie migracyjnym to odpowiedź na rosnące potrzeby rynku pracy, zmieniające się warunki demograficzne oraz coraz większą liczbę obcokrajowców osiedlających się i pracujących w Polsce. Przewidziano także rozszerzenie ochrony praw pracowników oraz nowe uprawnienia dla Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy
Zmiany zostały wprowadzone pakietem czterech ustaw:
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami w prawie migracyjnym, wszystkie wnioski dotyczące legalizacji pracy cudzoziemców – w tym o zezwolenie na pracę oraz oświadczenia o powierzeniu pracy – będą składane wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem dedykowanego systemu teleinformatycznego. Wnioski złożone w innej formie będą pozostawiane bez rozpoznania (art. 8 ust. 2–5 ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom).
System obsługi obejmuje również składanie wyjaśnień, odwołań, przekazywanie dokumentacji oraz doręczanie decyzji i pism – wszystko odbywa się przez indywidualne konto w systemie (art. 72 ustawy). Nowe przepisy migracyjne mają na celu uproszczenie procedur, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz ograniczenie biurokracji.
Pracodawcy będą zobowiązani do przekazania kopii podpisanej umowy z cudzoziemcem przed rozpoczęciem pracy – dotyczy to zarówno przypadków, gdy wymagane jest zezwolenie na pracę, jak i zarejestrowane oświadczenie. Zmiany w prawie migracyjnym obejmują także nowe obowiązki dla delegujących pracowników do Polski.
Jeśli cudzoziemiec nie podejmie pracy lub zakończy ją przed wskazanym terminem, pracodawca musi poinformować o tym właściwy organ. W konsekwencji organ unieważni oświadczenie lub uchyli wydane zezwolenie.
W ramach zmian w prawie migracyjnym, cyfryzacja obejmie również procedury legalizacji pobytu – jednak nastąpi to na późniejszym etapie. Instytucje publiczne mają dwa lata na wdrożenie tych rozwiązań. Do tego czasu postępowania pobytowe będą prowadzone na dotychczasowych zasadach.
Zmiany w prawie migracyjnym wprowadzają uproszczenia w procedurach legalizacji pracy cudzoziemców. Zniesiony został obowiązek badania lokalnego rynku pracy oraz uzyskiwania tzw. opinii starosty przed wydaniem zezwolenia na pracę. W ramach nowych przepisów migracyjnych, ich miejsce zajęły listy zawodów deficytowych, ustalane na poziomie powiatów w oparciu m.in. o stopę bezrobocia i liczbę zwolnień grupowych. W przypadku zawodów uznanych za deficytowe zmiany w prawie migracyjnym przewidują ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców. Celem tych regulacji jest lepsza ochrona polskich pracowników oraz elastyczne reagowanie na zmieniającą się sytuację na rynku pracy.
Nowelizacja jest odpowiedzią na rosnącą liczbę zwolnień grupowych – w 2024 r. zgłoszono ich ponad 37 tys., a początek 2025 r. wskazuje na kontynuację tego trendu. Mimo to zmiany w prawie migracyjnym nie przewidują dodatkowej ochrony dla cudzoziemców, którzy również mogą być objęci zwolnieniami.
Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie znaczące zmiany w prawie migracyjnym, dotyczące systemu przyznawania i użytkowania Niebieskiej Karty UE w Polsce. Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach wprowadza rozwiązania, które mają zwiększyć elastyczność i atrakcyjność tego zezwolenia dla wysoko wykwalifikowanych pracowników spoza Unii Europejskiej. Zmiany w prawie migracyjnym obejmują m.in. liberalizację warunków zatrudnienia, rozszerzenie uprawnień zawodowych, możliwość prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełną cyfryzację procedur.
Poniżej przedstawiono syntetyczne porównanie stanu prawnego przed i po zmianach:
Wymagania | Przed 1 czerwca 2025 r. | Po 1 czerwca 2025 r. |
---|---|---|
Minimalny okres umowy | 12 miesięcy | 6 miesięcy |
Mobilność wewnątrzunijna | Niedostępna | Możliwość pracy w innym państwie UE do 90 dni w ciągu 180 dni bez dodatkowych zezwoleń (mobilność krótkoterminowa); mobilność długoterminowa wymaga zezwolenia |
Prowadzenie działalności gospodarczej | Zabronione | Dozwolone w ramach posiadanej Niebieskiej Karty (wydanej przed i po 1.06.2025) |
Forma decyzji | Zawiera szczegóły dot. pracodawcy i stanowiska | Bez wskazania pracodawcy ani stanowiska |
Zmiana pracodawcy/stanowiska (posiadacze <2 lata) | Wymaga zmiany decyzji | Możliwa bez zmiany zezwolenia (o ile praca nadal w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji i za odpowiednim wynagrodzeniem) |
Minimalne wynagrodzenie (dla wniosków w 2025 r.) | Nie określono jednolitego progu | Nie mniej niż 12 272,58 zł brutto/miesięcznie |
Obowiązki informacyjne wobec Wojewody | Zmiana warunków pracy/pracodawcy lub utrata pracy – w ciągu 15 dni roboczych | Obowiązek zgłoszenia: utraty pracy, zmiany podmiotu zatrudniającego, utraty kwalifikacji lub rozpoczęcia mobilności długoterminowej |
Okres ochronny po utracie pracy | 90 dni | 6 miesięcy (dla posiadaczy Niebieskiej Karty przez co najmniej 2 lata); przed upływem 2 lat – bez zmian |
Tryb składania dokumentów | Papierowy | Wyłącznie elektroniczny – zdalne składanie wniosków i wgląd w status sprawy |
Te zmiany stanowią istotny krok w kierunku zwiększenia dostępności i funkcjonalności Niebieskiej Karty UE w Polsce, wspierając mobilność, przedsiębiorczość oraz napływ wykwalifikowanych specjalistów na rynek pracy.
Zmiany w prawie migracyjnym znacząco zaostrzają sankcje za nielegalne powierzanie pracy cudzoziemcom. Podstawowa kara grzywny dla pracodawcy wynosi od 3 000 zł do 50 000 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca (art. 84 ust. 1 i 13 ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP). Oznacza to, że kary będą ustalane proporcjonalnie do liczby wykrytych naruszeń, a nie – jak dotychczas – łącznie za wszystkie uchybienia. Dla porównania: wcześniej maksymalna kara wynosiła 30 000 zł, niezależnie od skali nieprawidłowości.
Przykład: w przypadku ujawnienia 10 nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców, minimalna kara wyniesie 30 000 zł, a maksymalna – 50 000 zł.
Dodatkowe sankcje – w wysokości do 6 000 zł za osobę – przewidziano w przypadkach poważniejszych naruszeń, takich jak wprowadzenie cudzoziemca w błąd, żądanie korzyści majątkowej w zamian za działania dotyczące legalizacji zatrudnienia czy składanie fałszywych oświadczeń.
Ustawa przewiduje również grzywnę dla cudzoziemca – nie niższą niż 1 000 zł – za podejmowanie pracy bez wymaganych zezwoleń.
W związku z wprowadzonymi zmianami w prawie migracyjnym, pracodawcy powinni szczególnie dbać o kompletności i autentyczność dokumentacji pracowniczej. W razie wątpliwości co do legalności dokumentów cudzoziemców, warto skorzystać z publicznego rejestru PRADO (Public Register of Authentic Identity and Travel Documents Online) lub skonsultować się ze Strażą Graniczną bądź specjalistą ds. legalizacji pracy.
Równocześnie rozszerzono uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej – od czerwca kontrole mogą być przeprowadzane bez wcześniejszego zawiadomienia, co ma zwiększyć skuteczność wykrywania nielegalnego zatrudnienia. Inspektorzy zyskają także możliwość nakładania administracyjnych kar grzywny do 10 000 zł bez udziału sądu, m.in. za naruszenia określone w art. 84 ustawy.
Zmiany w prawie migracyjnym mają na celu nie tylko zwiększenie skuteczności kontroli, lecz także zmotywowanie pracodawców do prawidłowego przygotowywania, prowadzenia i przechowywania dokumentacji związanej z zatrudnieniem cudzoziemców. Brak dochowania należytej staranności może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych, w tym utraty prawa do dalszego zatrudniania obcokrajowców.
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców, wprowadzone w ramach szerszych zmian w prawie migracyjnym, obejmują cyfryzację i uproszczenie procedur – wnioski i dokumenty składane są wyłącznie online, a test rynku pracy został zniesiony. To sygnał stopniowej ewolucji systemu legalizacji zatrudnienia. Równocześnie jednak pojawiły się nowe obowiązki, ostrzejsze sankcje i więcej powodów do odmowy zezwoleń, co ma już charakter rewolucyjny. Czy będzie łatwiej, czy trudniej – okaże się dopiero w praktyce.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak zmiany w prawie migracyjnym wpłyną na Twoją działalność albo potrzebujesz wsparcia przy legalizacji pracy i pobytu cudzoziemców, zapraszamy do kontaktu z ekspertami kancelarii prawnej Accace Legal. Nasz zespół pomoże Ci bezpiecznie i sprawnie wdrożyć nowe obowiązki oraz uniknąć ewentualnych ryzyk prawnych i finansowych wynikających z nowelizacji przepisów. Skontaktuj się z nami już dziś i miej pewność, że Twoja firma jest gotowa na nadchodzące zmiany.