Pierwsza połowa 2020 roku w podatku od towarów i usług stała pod znakiem kontynuacji postępujących zmian mających na celu uszczelnianie systemu podatkowego oraz cyfryzację obowiązków sprawozdawczych.

Kolejne modyfikacje w mechanizmie podzielonej płatności, wprowadzenie tzw. białej listy, czy też nowa matryca VAT to tylko niektóre przykłady nowych rozwiązań, z którymi muszą zmierzyć się podatnicy. Implementowane obowiązki powodują szereg praktycznych wątpliwości wśród których trudno odnaleźć się nawet najbardziej doświadczonym przedsiębiorcom. Pojawiające się problemy dotyczą nie tylko samej kwalifikacji podatkowej zaistniałych zdarzeń ale niejednokrotnie prowadzą do wstrzymania płatności lub dostaw, co ma kluczowy wpływ dla niezakłóconego prowadzenia działalności gospodarczej przez podatników.

Pobierz nasz plik PDF

Z pomocą przychodzi opracowanie przygotowane przez naszych ekspertów w zakresie VAT, w którym uwzględnili najistotniejsze nowości i zmiany dotyczące podatku VAT.

Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zagadnień wraz z sugerowanymi i rekomendowanymi działaniami, jakie należałoby podjąć w celu ograniczenia ryzyka podatkowego i zapewnienia bezpieczeństwa swojego biznesu.

Mechanizm podzielonej płatności a biała lista

Zapłata w split payment chroni przed wyłączeniem z kosztów podatkowych, w przypadku zapłaty na rachunek spoza białej listy na rzecz czynnego podatnika VAT (dot. transakcji o jednorazowej wartość powyżej 15 000 zł).

Powyższa ochrona obejmuje również wpłaty dokonane w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r.

Mechanizm podzielonej płatności a solidarna odpowiedzialność

Zapłata w split payment nadal chroni przed solidarną odpowiedzialnością wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą będącym czynnym podatnikiem VAT, w przypadku zapłaty na rachunek spoza białej listy (dot. transakcji o jednorazowej wartość powyżej 15 000 zł).

Sugerowane działanie

Weryfikacja rachunków bankowych klientów, względem ich widoczności na białej liście, przed dokonaniem każdego przelewu (dot. transakcji o jednorazowej wartość powyżej 15 000 zł).

W przypadku braku rachunku bankowego na białej liście zapłata w split payment.

Zawiadomienie o zapłacie na rachunek spoza białej listy

Złożenie zawiadomienia do naczelnika urzędu skarbowego, w związku z przekazaniem należności na rachunek płatniczy spoza białej listy, chroni podatnika przed wyłączeniem wydatku z kosztów podatkowych oraz od solidarnej odpowiedzialności (dot. transakcji o jednorazowej wartość powyżej 15 000 zł).

Do tej pory zawiadomienie należało złożyć w ciągu 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Termin ten wydłużono do 7 dni od dnia zlecenia przelewu (przy czym w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin nadal wynosi 14 dni od dnia zlecenia przelewu).

Zawiadomienie należy kierować do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla dokonującego zapłaty (do tej pory należało informować naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury) i jedynie przy pierwszej zapłacie należności.

Złożone już zawiadomienia są nadal skuteczne po wejściu w życie nowych przepisów.

Sugerowane działanie

Weryfikacja rachunków bankowych klientów, względem ich widoczności na białej liście, przed dokonaniem każdego przelewu (dot. transakcji o jednorazowej wartość powyżej 15 000 zł).

W przypadku braku rachunku bankowego na białej liście oraz zapłaty w split payment stworzenie procedury wysyłki zawiadomienia o zapłacie na rachunek spoza białej listy do naczelnika urzędu skarbowego.

Nowa matryca stawek VAT

Od 1 lipca 2020 r. towary identyfikuje się według Nomenklatury scalonej (CN) lub PKOB, a usługi według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (2015).

Obowiązują nowe załączniki nr 3 oraz numer 10 do ustawy o VAT (zawierające wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8% i 5%). Zasadniczo jedną stawką VAT objęto całe działy CN, co spowodowało zmniejszenie liczby pozycji w załączniku nr 3 z 187 do 73, a w załączniku nr 10 z 35 do 24.

W zakresie przypadków, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f) i lit. g) ustawy o VAT, w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy o VAT do końca 2020 roku obowiązuje PKWIU 2008.

Sugerowane działanie

Identyfikacja dostarczanych towarów według Nomenklatury scalonej lub PKOB, a świadczonych usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (2015) – poza wskazanymi wyjątkami.

Ponowne ustalenie stawki VAT dla dostarczanych towarów oraz świadczonych usług.

Wiążąca informacja stawkowa (WIS)

Od 1 lipca 2020 r. WIS będzie wiążący dla organów podatkowych względem podmiotu, dla którego został wydany i w odniesieniu do konkretnego towaru albo usługi, którego dotyczy.

Sugerowane działanie

Złożenie wniosku o wydanie wiążącej informacji stawkowej dla sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług w celu ochrony przed konsekwencjami zastosowania niewłaściwej stawki VAT.

Rozliczanie importu towarów w deklaracji VAT

Podatnicy VAT czynni mogą rozliczać VAT z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Dzięki temu unikną konieczności zapłaty podatku VAT w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych.

Rozliczenie importu towarów bezpośrednio w deklaracji VAT jest możliwe pod warunkiem:

• dokonywania zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego
• przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego wydanego nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu zaświadczenia o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach
• potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

Podatnicy rozliczający import towarów bezpośrednio w deklaracji VAT utracą prawo do składania kwartalnych deklaracji.

Wsparcie Accace

Weryfikacja możliwości rozliczania importów towarów w deklaracji VAT przez podatnika. Kompleksowe rozliczenie podatku VAT w ramach VAT compliance.

Procedura magazynu typu call-off stock

Implementacja dyrektywy 2018/1910 spowodowała zamianę występującego w ustawie o VAT pojęcia „magazyn konsygnacyjny” na „magazyn typu call-off stock”.

Towary przemieszczane do magazynu call-off stock przeznaczone są dla z góry określonego odbiorcy, który jedynie po spełnieniu określonych warunków może być zastąpiony przez innego podatnika.

Czas pozwalający na magazynowanie towarów bez konieczności rozliczania ich nietransakcyjnego przemieszczenia wynosi 12 miesięcy (został skrócony z 24 miesięcy).

W przypadku nieodebrania przez nabywcę towarów z magazynu w ciągu 12 miesięcy, zobowiązanym do rozliczenia nietransakcyjnego przemieszczenia towarów w ramach WNT będzie podatnik, który wprowadził te towary do magazynu.

Towary przemieszczane do magazynu call-off stock mogą być przeznaczone zarówno do działalności handlowej, jak i do produkcji lub świadczenia usług.

Przemieszczenia towarów do magazyny call-of stock wykazuje się w odpowiedniej ewidencji oraz w informacji podsumowującej VAT-UE.

Sugerowane działanie

Analiza dokonywanych przemieszczeń towarów do i z Polski, pod kontem możliwości stosowania procedury magazynu typu call-off stock.

Przyporządkowanie transportu w transakcjach łańcuchowych na terenie UE

Zdefiniowano podmiot pośredniczący dla celów VAT, którym jest inny niż pierwszy w kolejności dostawca towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz – nie może nim być pierwszy w kolejności dostawca ani ostateczny nabywca.

W przypadku gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz dostawa następuje bezpośrednio od pierwszego dostawcy (z terytorium jednego państwa członkowskiego UE) do ostatniego w kolejności nabywcy (na terytorium innego państwa członkowskiego UE) to dostawa towarów przyporządkowana jest wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego.

Na zasadzie wyjątku, w przypadku gdy podmiot pośredniczący przekaże swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego następuje dostawa towarów, dostawę tą przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez podmiot pośredniczący.

Wsparcie Accace

Kompleksowe rozliczenie transakcji łańcuchowych u pierwszych w kolejności dostawców, podmiotów pośredniczących oraz ostatecznych nabywców.

Warunki stosowania 0% stawki VAT dla WDT

Jednym z warunków stosowania 0% stawki VAT dla WDT jest obecnie nie tylko dokonanie dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, ale także podanie przez nabywcę tego numeru dostawcy.

Dodatkowo 0% stawka VAT dla WDT będzie stosowana tylko, gdy dostawca złoży prawidłową informację podsumowującą VAT-UE (warunek ten będzie uchylony, jeżeli podatnik wyjaśni na piśmie uchybienie naczelnikowi urzędu skarbowego).

Dokumentowanie wywozu towarów do innego kraju UE

Od początku 2020 roku obowiązuje rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2018/1912 z 4 grudnia 2018 r., które wprowadza domniemanie wzruszalne odnoszące się do dowodów wymaganych do zastosowania 0% stawki VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Ma ono zastosowanie w przypadku, gdy sprzedawca będzie w posiadaniu wskazanych w rozporządzeniu dokumentów.

Niespełnienie warunków wprowadzonych ww. rozporządzeniem powoduje, że dostawca zobowiązany jest udowodnić, zgodnie z przepisami polskiej ustawy o VAT, że warunki zastosowania stawki 0% dla WDT zostały spełnione.

Wsparcie Accace

Kompleksowe rozliczenie wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów z uwzględnieniem rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2018/1912 oraz polskiej ustawy o podatku od towarów i usług.

JPK_VAT

Obowiązek składania nowego JPK_VAT, obejmującego część deklaracyjną oraz ewidencyjną, zacznie obowiązywać czynnych podatników VAT od rozliczanie za okres od 1 października 2020 r. Obejmie duże, średnie i małe przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorców.

Nowy JPK_VAT będzie miał zastosowanie do rozliczeń podatku dokonywanych w formie deklaracji VAT-7 i VAT-7K. Nie będzie dotyczyć pozostałych deklaracji podatkowych, do których będą miały zastosowanie dotychczasowe przepisy (np. deklaracji VAT-12, VAT-8, VAT-9M, VAT-10, czy VAT-14).

W strukturze ewidencji JPK_VAT, w zakresie podatku należnego, konieczne będzie stosowanie oznaczeń identyfikujących dostawy niektórych towarów i usług, stosowanie określonych procedur, jak również oznaczenia wskazanych dowodów sprzedaży. W zakresie podatku naliczonego, podatnicy zobowiązani będą do wyboru odpowiedniego oznaczenia dowodu zakupu (w przypadku jego wystąpienia w danym okresie rozliczeniowym).

Korekta JPK_VAT będzie mogła obejmować korektę tylko części ewidencyjnej, tylko części deklaracyjnej lub części ewidencyjnej oraz deklaracyjnej.

Do korekt deklaracji i ewidencji składanych za okresy rozliczeniowe poprzedzające rozliczenie na nowych zasadach będzie należało stosować regulacje prawne obowiązujące za okres, za który składana będzie korekta deklaracji lub ewidencji – korekty deklaracji i JPK_VAT złożonych pierwotnie na starych zasadach, składane będą również według starych zasad.

Wsparcie Accace

W ramach usługi VAT compliance sporządzanie oraz wysyłka nowego JPK_VAT.