Wśród dochodów podatkowych budżetu państwa największe wpływy zapewnia podatek od towarów i usług, dlatego tak ważna jest wielkość wpływów z tego podatku. Wprowadzone dotychczas konstrukcje takie jak np. mechanizm odwrotnego obciążenia mające zapewnić więcej wpływów z podatku VAT, okazały się niewystarczające. W związku z tym, w celu uszczelnienia podatku VAT, od 1 kwietnia 2018 r. Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie tzw. mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment).
Na czym polega mechanizm podzielonej płatności?
Istotą proponowanego mechanizmu podzielonej płatności jest, aby kwota odpowiadająca podatkowi VAT należnemu wynikającemu z danej faktury znalazła się na specjalnym rachunku bankowym dostawcy – tzw. rachunku VAT. Wpłata dokonywana przez nabywcę towaru lub usługi byłaby dzielona na dwie części – kwotę stanowiącą podatek VAT należny od danej transakcji (kwota ta trafiałaby na rachunek VAT) oraz kwotę netto (kwota ta trafiałaby na standardowy rachunek bankowy sprzedawcy).
Zdaniem resortu finansów, dzięki temu, że dostawca nie będzie otrzymywał całej kwoty brutto na swój rachunek bankowy przy przeprowadzaniu transakcji gospodarczych mających na celu wyłudzanie podatku od towarów i usług, nie będzie mógł szybko zniknąć zatrzymując dla własnych korzyści VAT należny fiskusowi.
Kto będzie stosował mechanizm podzielonej płatności?
Stosowanie metody split payment ma dotyczyć wyłącznie transakcji pomiędzy podatnikami VAT, a więc między przedsięborcami. Ta metoda rozliczeń nie będzie stosowana do transakcji dokonywanych pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem.
Należy zwrócić uwagę, że projektowane rozwiązanie zakłada dobrowolność jego stosowania. Z projektu ustawy nowelizującej ustawę o podatku VAT wynika, że decyzję w przedmiocie zastosowania metody podzielonej płatności przy konkretnej transakcji, podejmie nabywca towaru lub usługi. Wybór takiego sposobu zapłaty nie będzie jednak nakładał na nabywcę obowiązku rozdzielenia zapłaty. Oznacza to, że nabywca nadal będzie płacił jednym przelewem, a podział płatności nastąpi przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu (nabywca zobowiązany będzie wskazać dwie kwoty – kwotę wartości sprzedaży netto oraz kwotę podatku). Ponadto, w komunikacie przelewu nabywca będzie zobowiązany wskazać numer faktury, której dotyczy płatność, oraz numer NIP dostawcy. Czynności mające na celu przekazanie odpowiednich kwot na właściwe konta dostawcy dokona bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa prowadząca rachunki dostawcy.
Wybór mechanizmu podzielonej płatności – korzyści dla nabywcy
W związku z dobrowolnością stosowania mechanizmu podzielonej płatności, projekt ustawy przewiduje liczne rozwiązania mające skłonić podatników do korzystania z tej metody, dające wymierne korzyści tym podatnikom, którzy zdecydują się na wybór omawianego mechanizmu płatności.
Przede wszystkim do podatników, którzy będą stosować metodę split payment nie będą miały zastosowania sankcje przewidziane w art. 112b i art. 112c ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy działu Xa tej ustawy, które stanowią o solidarnej odpowiedzialności podatkowej nabywcy za zaległości podatkowe dostawcy w szczególnych przypadkach.
Ponadto jeżeli podatnik, stosujący mechanizm split payment, wystąpi z wnioskiem złożonym wraz z deklaracją podatkową o zwrot różnicy podatku na rachunek VAT, wówczas taki zwrot otrzyma w terminie 25 dni licząc od dnia złożenia rozliczenia. Zwrot w tym terminie dotyczyć ma całej kwoty nadwyżki podatku naliczonego, niezależnie od tego, czy faktury, z których wynika wykazany podatek naliczony, zostały zapłacone z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności czy nie. Zgodnie z projektem Naczelnik urzędu skarbowego nie będzie mógł również wydłużyć 25-dniowego terminu na zwrot, tak jak może to mieć miejsce przy dokonywaniu zwrotu przy standardowej płatności.
Wobec podatników stosujących mechanizm podzielonej płatności nie będą miały zastosowania sankcje przewidziane w art. 56b Ordynacji podatkowej, tj. podwyższona stawka odsetek za zwłokę w odniesieniu do zaległości w podatku od towarów i usług. Podwyższona stawka odsetek nie będzie miała zastosowania do zaległości powstałej za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95% wynika z faktur, które zostały zapłacone z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Wybór mechanizmu podzielonej płatności – korzyści dla dostawcy
Co istotne, dostawca będzie mógł odnieść korzyści podatkowe z transakcji, w których nabywca zdecyduje się na zastosowanie metody split payment. Jeżeli dostawca ureguluje podatek należny zgromadzony na rachunku VAT we wcześniejszym terminie to kwota należnego podatku będzie pomniejszona o kwotę obliczoną według wzoru ustalonego w projekcie ustawy nowelizującej, zależną od następujących czynników:
- kwoty zobowiązania podatkowego z tytułu podatku wynikającej z deklaracji podatkowej przed obniżeniem tego zobowiązania;
- stopy referencyjnej NBP obowiązującej na dwa dni robocze przed dniem zapłaty podatku;
- liczby dni od faktycznego terminu zapłaty, z wyłączeniem tego dnia, do terminu określonego dla zapłaty podatku, włącznie z tym dniem.
Rachunek VAT
Rachunek VAT dedykowany dla stosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie zakładany przez banki lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe dla każdego podatnika od towarów i usług. Projekt ustawy nowelizującej zakłada, że instytucje finansowe nie będą uprawnione do pobierania opłat i prowizji za prowadzenie rachunku VAT. Szczegółowe zasady dotyczące rachunku VAT zostaną określone w ustawie Prawo bankowe.
Środki zgromadzone na rachunku VAT będą własnością przedsiębiorcy, ale będzie on miał do nich ograniczony dostęp – będzie mógł je wykorzystać jedynie w celu przelania na inny rachunek VAT należący do kontrahenta lub zapłaty VAT do urzędu skarbowego.
Organy podatkowe nie będą miały dostępu do rachunku VAT podatnika, a więc nie będą mogły samodzielnie dysponować zgromadzonymi na nich środkami.
Projekt ustawy nowelizującej ustawę o podatku VAT przewiduje również możliwość przenoszenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na rachunek bankowy przedsiębiorcy będącego podatnikiem podatku od towarów i usług. Taka procedura będzie jednak obciążona pewnymi ograniczeniami.
Autor: Grzegorz Molesztak, Tax Department
To również może Cię zainteresować:
- Jak ustalić przychód z tytułu użytkowania samochodu służbowego u menadżera zatrudnionego na podstawie kontraktu menadżerskiego?
- Czy przyznanie opcji na akcje w ramach motywacyjnego programu dla pracowników może stanowić przychód z innych źródeł?
- Zwolnienia z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego
- Rodzaje usług wyszczególnionych w pozycji 11 i 12 deklaracji VAT – 7
