UZYSKAJ BEZPŁATNY DOSTĘP DO
Otrzymuj nasze artykuły, opinie, porady, aktualności branżowe, aktualności ze stron lokalnych, ebooki, informacje o najnowszych wydarzeniach i jeszcze więcej, bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową.
Sprawdź sekcję Newsroom i zobacz co zawiera!
Prześlemy Ci tylko istotne informacje, które naszym zdaniem mogą Cię zainteresować i będziemy traktować Twoje dane osobowe zgodnie z naszą polityką prywatności i oświadczeniem RODO.
Nie możesz zasubskrybować? Wypróbuj tę stronę.
W najnowszym orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 3 lipca 2025 r. (sprawa C-808/23), TSUE po raz kolejny zajął stanowisko w sprawie zasad ustalania podstawy opodatkowania VAT w grupach kapitałowych, a konkretnie pomiędzy spółką dominującą a jej spółkami zależnymi. Wyrok ten może mieć istotne konsekwencje dla wielu podmiotów powiązanych działających w ramach grup kapitałowych na terenie Unii Europejskiej. W artykule przedstawiamy tło sprawy, analizujemy stanowisko Trybunału oraz wskazujemy praktyczne wnioski płynące z tego rozstrzygnięcia – szczególnie dla podatników świadczących usługi wewnątrzgrupowe.
Sprawa dotyczyła szwedzkiej spółki Högkullen AB, będącej spółką dominującą w grupie zajmującej się zarządzaniem nieruchomościami. W 2016 roku Högkullen świadczyła na rzecz swoich spółek zależnych szereg usług, m.in. zarządcze, finansowe, IT, kadrowe oraz inwestycyjne, wystawiając za nie odpowiednie faktury.
Organy podatkowe zakwestionowały wysokość ustalonego wynagrodzenia, uznając, że było ono znacząco niższe niż wartość rynkowa. W związku z tym dokonały korekty podstawy opodatkowania VAT, oszacowując wartość świadczonych usług. W ocenie administracji podatkowej transakcje wewnątrzgrupowe analizowane w sprawie stanowiły jedno kompleksowe świadczenie, dla którego nie można było określić ceny porównywalnej w rozumieniu przepisów o wartości rynkowej. Z tego względu przyjęto, że podstawą opodatkowania powinna być suma kosztów poniesionych przez spółkę dominującą na wykonanie usług.
Jako punkt odniesienia zastosowano pełne koszty działalności spółki, w tym tzw. „koszty właścicielskie” – np. wydatki związane z organizacją walnych zgromadzeń, emisją akcji czy pozyskiwaniem finansowania. W konsekwencji organy zastosowały metodę kosztową, uwzględniając wszystkie poniesione koszty, również te, które nie zostały faktycznie wliczone w kalkulację opłat między podmiotami. Spółka Högkullen zaskarżyła tę decyzję. Sprawa trafiła do najwyższego sądu administracyjnego w Szwecji, który skierował do Trybunału Sprawiedliwości UE pytania prejudycjalne dotyczące zasad opodatkowania VAT w grupach kapitałowych.
Trybunał został poproszony o interpretację przepisów art. 72 i 80 dyrektywy VAT (2006/112/WE), dotyczących określenia podstawy opodatkowania VAT w transakcjach między podmiotami powiązanymi. Sąd krajowy zadał TSUE m.in. następujące pytania:
Trybunał odpowiedział jednoznacznie: nie można automatycznie zakładać, że usługi świadczone przez spółkę dominującą są nieporównywalne z usługami dostępnymi na wolnym rynku. Organy podatkowe mają obowiązek każdorazowo sprawdzić, czy istnieją podobne usługi oferowane przez niezależne podmioty. Tylko jeśli takie porównania nie są możliwe, można zastosować alternatywne metody ustalania wartości, np. metodę kosztową.
W odniesieniu do kosztów Trybunał podkreślił, że nie wszystkie wydatki spółki dominującej automatycznie stanowią koszty usług świadczonych na rzecz spółek zależnych. Kluczowe jest, czy dany koszt jest faktycznie ponoszony w celu realizacji usługi. Koszty związane wyłącznie z funkcją właścicielską (np. organizacja walnych zgromadzeń, emisja akcji) nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania VAT w grupach kapitałowych.
W praktyce oznacza to, że samo istnienie relacji właścicielskich nie usprawiedliwia automatycznego pomijania zasady ceny rynkowej przez organy podatkowe.
Wyrok TSUE w sprawie C-808/23 ma istotne znaczenie dla grup kapitałowych, szczególnie w kontekście wewnątrzgrupowego świadczenia usług oraz ustalania podstawy opodatkowania VAT w grupach kapitałowych.
Organy podatkowe nie mogą automatycznie zakładać, że określone usługi nie mają rynkowych odpowiedników. Zanim zdecydują się na zastosowanie metody kosztowej, muszą przeprowadzić analizę porównawczą i wykazać, że nie istnieją porównywalne transakcje na rynku. Oznacza to konieczność każdorazowej weryfikacji, czy świadczone wewnątrz grupy usługi są możliwe do wyceny w oparciu o ceny rynkowe.
W kontekście ustalania podstawy opodatkowania VAT w grupach kapitałowych kluczowe jest prawidłowe rozróżnienie kosztów. Nie wszystkie koszty spółki dominującej należy traktować jednakowo. Konieczne jest rozróżnienie między kosztami ponoszonymi na świadczenie usług a tymi związanymi z zarządzaniem udziałami (funkcją właścicielską). Te ostatnie nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania usług.
Podatnicy powinni stosować przejrzyste metody wyceny, takie jak metoda koszt plus, uwzględniając jedynie te koszty, które mają bezpośredni związek z daną usługą. Ważne jest dokumentowanie sposobu alokacji kosztów oraz wskazanie, które koszty zostały wyłączone i dlaczego.
Wyrok w sprawie C-808/23 jednoznacznie potwierdza, że w sprawach dotyczących transakcji wewnątrzgrupowych nie ma miejsca na uproszczenia – ani ze strony podatników, ani ze strony administracji podatkowej. Każda transakcja powinna być oceniana indywidualnie, z uwzględnieniem jej charakteru, celu gospodarczego oraz dostępności porównań rynkowych.
Dla grup kapitałowych oznacza to konieczność:
Z kolei organy podatkowe nie mogą automatycznie przeszacowywać podstawy opodatkowania VAT w grupach kapitałowych, opierając się jedynie na metodzie kosztowej, bez przeprowadzenia rynkowej analizy porównawczej.
Choć wyrok dostarcza wielu praktycznych wskazówek, nie rozstrzyga wszystkich kwestii – np. prawa do odliczenia VAT przez spółki zależne, gdy nie wszystkie koszty są związane z działalnością opodatkowaną. Poza zakresem analizy pozostaje też wpływ lokalnych regulacji „safe harbour” w podatku dochodowym, które mogą wpłynąć na ocenę transakcji na gruncie VAT.
W efekcie pojawia się przestrzeń do dalszych interpretacji i potencjalnych sporów, zarówno między podatnikami a organami podatkowymi, jak i wewnątrz doktryny prawa podatkowego.
Wyrok TSUE nie kończy dyskusji, ale przesuwa punkt ciężkości: zachęca grupy kapitałowe do wzmocnienia dokumentacyjnego i operacyjnego przygotowania, zarówno w relacjach z organami podatkowymi, jak i wewnątrz własnych struktur.
Zapraszamy do kontaktu z zespołem ekspertów Accace Poland. Z przyjemnością udzielimy wsparcia dopasowanego do specyfiki Państwa grupy kapitałowej i pomożemy wdrożyć rozwiązania zgodne z aktualnym orzecznictwem TSUE oraz obowiązującymi przepisami VAT.
Źródło: Wyrok TSUE z dnia 3 lipca 2025 r. (C-808/23)
Accace Poland
Accace to proaktywny partner zapewniający kompleksowe, oparte na holistycznym podejściu do biznesu, wsparcie w zakresie outsourcingu i doradztwa. W ramach globalnej grupy, lidera na rynkach Europy Środkowo – Wschodniej, łączymy inteligentne rozwiązania technologiczne z wiedzą i praktycznym doświadczeniem ponad 800 lokalnych ekspertów. Globalny potencjał i dbałość o najwyższą jakość pozwala nam przełamywać standardy i oferować innowacyjne usługi w obszarze podatków, prawa, księgowości oraz obsługi kadrowo-płacowej dla około 2 000 klientów, niezależnie od branży oraz skali ich biznesu.
Accace Circle
Accace działa na arenie międzynarodowej jako Accace Circle – społeczność biznesowa tworzona przez uznanych dostawców usług outsourcingowych i doradczych. Oparte na wspólnych wartościach podejście zapewnia zintegrowaną i profesjonalną obsługę, przewyższającą obowiązujące oczekiwania rynkowe. Dzięki zaangażowaniu ponad 7 000 specjalistów w ponad 60 krajach, przygotowujemy globalnie 800 000 pasków płacowych dla 80 000 klientów, głównie średnich i międzynarodowych firm z listy Fortune 500, reprezentujących różne sektory gospodarki.
