Nowi podatnicy CIT

Nowelizacja zakłada objęcie podatkiem dochodowym od osób prawnych spółek komandytowych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz tych spółek jawnych, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne i w przypadku których podatnicy podatku dochodowego partycypujący w zyskach takich spółek nie są ujawnieni.

Spółka komandytowa jest tzw. spółką transparentną podatkowo. Oznacza to, że dochód podlega opodatkowaniu wyłącznie na poziomie wspólników. Właśnie takie ujęcie podatkowe przesądzało dotychczas o atrakcyjności tej formy prawnej wśród przedsiębiorców, co istotne należy zauważyć, iż nie dochodziło w tym wypadku do optymalizacji lub unikania opodatkowania, podatek był ostatecznie płacony przez wspólników a nie przez same spółki.

Uznanie spółki komandytowej za podatnika CIT znacząco wpłynie na obniżenie atrakcyjności tej formy prawnej, co więcej ten zabieg stoi w pewnej sprzeczności z samą jej koncepcją, która ma w sobie łączyć cechy spółki osobowej oraz kapitałowej. Wprowadzana zmiana stanowić będzie niewątpliwie impuls do szeregu restrukturyzacji kapitałowych oraz relokacji inwestycji.

Opodatkowanie wspólników

Przepisy zakładają mechanizmy, które według uzasadnienia do projektu ustawy miały zniwelować negatywny efekty podwójnego opodatkowania. W tym zakresie inaczej traktowani są komandytariusze a inaczej komplementariusze.

Zwolnieniu podlegać będą kwoty odpowiadające 50% przychodów uzyskanych przez komandytariusza z tytułu udziału w zyskach w spółce komandytowej, nie więcej jednak niż 60 tys. PLN. Limit ma być liczony odrębnie dla każdej spółki komandytowej, w której podatnik jest komandytariuszem.

Zwolnienia nie stosuje się w odniesieniu do komandytariusza, który:

• Posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów/akcji w spółce posiadającej osobowość prawną (lub spółce kapitałowej w organizacji) będącej komplementariuszem w tej spółce komandytowej
• Jest członkiem zarządu spółki posiadającej osobowość prawną (lub spółki kapitałowej w organizacji) będącej komplementariuszem lub posiadającej co najmniej 5% udziałów/akcji (bezpośrednio lub pośrednio) w spółce posiadającej osobowość prawną (lub spółce kapitałowej w organizacji) będącej komplementariuszem w tej spółce komandytowej
• Jest podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów /akcji w spółce posiadającej osobowość prawną (lub spółce kapitałowej w organizacji) będącej komplementariuszem w tej spółce komandytowej.

Odrębnie została uregulowana kwestia opodatkowania komplementariusza. Zgodnie z nowymi przepisami możliwe będzie odliczenie od podatku dochodowego wyliczonego od dochodu z udziału w zyskach spółki komandytowej, kwoty podatku zapłaconej przez tę spółkę, proporcjonalnie obciążającej zysk komplementariusza uzyskany z udziału w takiej spółce.

Oznacza to, iż w praktyce komplementariusz otrzyma kredyt podatkowy odpowiadający wysokości podatku zapłaconego przez spółkę od zysków, do których jest uprawniony. Co do zasady mechanizm ten spowoduje eliminację podwójnego opodatkowania, jednak jedynie w idealnej sytuacji, gdy zarówno spółka komandytowa, jak i jej wspólnik nie wykazują straty podatkowej.

Obowiązywanie nowych regulacji

Należy podkreślić, iż podatnicy mogą samodzielnie zdecydować, czy nowe zasady opodatkowania zaczną stosować od 1 stycznia, czy od 1 maja 2021 roku. Wybór późniejszego terminu oznacza, że rok obrotowy trwający w 2020 roku zostanie przedłużony do końca kwietnia 2021 roku.

Definicja

Nowelizacja wprowadza definicję spółki nieruchomościowej. Zgodnie z jego treścią jest to podmiot inny niż osoba fizyczna, obowiązany do sporządzania bilansu na podstawie przepisów o rachunkowości, w którym:

• Na pierwszy dzień roku podatkowego, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na pierwszy dzień roku obrotowego, co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości oraz wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln PLN albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego pierwszy dzień roku podatkowego – w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność
• Na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień roku poprzedzającego rok obrotowy, co najmniej 50% wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości i wartość bilansowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln PLN albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy oraz w roku poprzedzającym odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy przychody podatkowe
• W przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – przychody ujęte w wyniku finansowym netto, z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze lub z przeniesienia własności, których przedmiotem są nieruchomości lub prawa do nieruchomości, oraz z tytułu udziałów w innych spółkach nieruchomościowych, stanowiły co najmniej 60% ogółu odpowiednio przychodów podatkowych albo przychodów ujętych w wyniku finansowym netto.

Opodatkowanie zbycia udziałów

Od 1 stycznia 2021 roku zmianie ulega sposób rozliczania podatku w przypadku zbycia udziałów lub akcji w tego typu spółkach, jeśli jedną ze stron transakcji jest podmiot niemający siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim wypadku to na samej spółce będzie spoczywał obowiązek wpłaty podatku dochodowego w wysokości 19% do urzędu skarbowego, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód.

W przypadku nieposiadania przez spółkę nieruchomościową informacji o kwocie transakcji, podatek należny ustala się w wysokości 19% wartości rynkowej zbywanych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułu uczestnictwa albo praw o podobnym charakterze.

Obowiązki sprawozdawcze

Ponadto określone podmioty będą obowiązane przekazywać Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informację:

• O podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw – w przypadku informacji przekazywanych przez spółki nieruchomościowe
• O liczbie posiadanych, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze – w przypadku informacji przekazywanych przez podatników będących wspólnikami spółek nieruchomościowych

–  według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego.

Nowe obowiązki

Od 1 stycznia 2021 roku, określone podmioty będą obowiązane do opublikowania na swojej stronie internetowej, sprawozdania z realizacji strategii podatkowej:

• Podatkowe grupy kapitałowe
• Podatnicy, których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym przekroczyła równowartość 50 mln EUR
• Spółki nieruchomościowe.

Niezamieszczenie sprawozdania zagrożone będzie karą pieniężną w wysokości do 1 mln PLN.

Sprawozdanie będzie musiało zostać opublikowane w terminie do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego.

Elementy sprawozdania

Zgodnie z ustawą, sprawozdanie z realizacji strategii podatkowej powinno obejmować:

• Opis podejścia podatnika do:
  • realizacji obowiązków podatkowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wraz z informacją o liczbie przekazanych Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacjach o schematach podatkowych – MDR
  • procesów oraz procedur dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie
  • dobrowolnych form współpracy z organami Krajowej Administracji Skarbowej.
• Informacje o:
  • transakcjach z podmiotami powiązanymi w rozumieniu których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów
  • planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów. powiązanych.
• Informacje o złożonych wnioskach o wydanie:
  • ogólnej interpretacji podatkowej
  • interpretacji przepisów prawa podatkowego
  • wiążącej informacji stawkowej
  • wiążącej informacji akcyzowej.
• Informacje, dotyczące dokonywania rozliczeń podatkowych podatnika w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową– z wyłączeniem informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego.

Przedłużenie terminu obowiązywania zwolnienia z podatku od przychodów z budynków

Nowelizacja przewiduje przedłużenie terminu do skorzystania ze zwolnienia z podatku od przychodów z budynków także w przypadku, gdyby po 31 grudnia 2020 roku, nadal będzie obowiązywał stan epidemii Covid- 19.

Limit stosowania preferencyjnej stawki CIT

Zgodnie z polskimi regulacjami podatkowymi obowiązującymi dotychczas, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych osiągający przychody do równowartości 1,2 mln EUR mogą stosować 9% stawkę podatkową w miejsce 19%. Celem tej regulacji jest zmniejszenie efektywnego opodatkowania przedsiębiorstw o mniejszej skali działalności. Uchwalona nowelizacja przepisów podwyższa wskazany limit przychodów do równowartości 2 mln EUR.

Zmiany w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Ustawa przewiduje zmiany w zakresie opodatkowania ryczałtowego. Należą do nich:

• Podniesienie limitu przychodów uprawniających do korzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz limitu przychodów uprawniającego do kwartalnych wpłat ryczałtu
• Likwidacja większości przypadków, w których określona działalność wyłącza z opodatkowania ryczałtem przychodów ewidencjonowanych, w tym poprzez zmianę definicji wolnych zawodów
• Obniżenie niektórych stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
• Ujednolicenie wysokości ryczałtu dla większości usług najmu oraz usług związanych z zakwaterowaniem
•  Wyłączenie z opodatkowania kartą podatkową w przypadku prowadzenia takiej samej działalności przez małżonka
• Dopuszczenie czasowego zwiększenia stanu zatrudnienia przez przedsiębiorców stosujących kartę podatkową.

Estoński CIT

Wprowadzona przez Ustawodawcę preferencja nazywana popularnie Estońskim CITem jest alternatywnym reżimem opodatkowania spółek podatkiem dochodowym, w którym moment powstania obowiązku podatkowego został odroczony do dnia dystrybucji zysku wypracowanego przez spółkę.

Istotną korzyścią z zastosowania Estońskiego CITu jest powiązanie wysokości opodatkowania ściśle z pozycjami prawa bilansowego, co w praktyce pozwala uniknąć rozbieżności pomiędzy wynikiem podatkowym oraz wynikiem rachunkowym spółek.

Rozwiązanie skierowane jest do mikro, małych i średnich spółek kapitałowych (z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych), których przychody nie przekraczają 100 mln PLN. Udziałowcami w nich są wyłącznie osoby fizyczne.

Z Estońskiego CITu będą mogły skorzystać spółki spełniające łącznie następujące kryteria:

• Nie posiadają udziałów w innych podmiotach
• Zatrudniają co najmniej 3 osoby z wyłączeniem udziałowców
• Przychody pasywne nie przewyższają przychodów z działalności operacyjnej
• Wykazują nakłady inwestycyjne.

Od powyższych warunków przewidziano pewne odstępstwa w odniesieniu do podmiotów, które rozpoczynają działalność.

Podmioty, które zdecydują się na korzystanie z preferencyjnego opodatkowania zapłacą podatek od następujących kategorii:

• Dochód z tytułu podzielonego zysku
• Dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat, jeżeli straty te powstały w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem
• Dochód z tytułu ukrytych zysków
• Dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
• Dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku
• Dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych.

Nominalne stawki opodatkowania to odpowiednio 15% oraz 25%, które dodatkowo mogą zostać obniżone o 5% w zależności od poziomu inwestycji dokonywanych przez korzystającą spółkę.

Z opisanych preferencyjnych zasad opodatkowania spółki mogą korzystać przez okres 4 lat, który może zostać przedłużony o kolejne 4 lata.

Zmiana w zakresie uznawania środków trwałych za używane

Zgodnie z nowelizacją, środki trwałe mogą być uznane za używane, jeśli będą wykorzystywane przez określony czas przez inny podmiot niż podatnik. Ma to na celu ograniczenie optymalizacji podatkowej przy użyciu np. leasingu zwrotnego pozwalającego na zwiększenie wartości odpisów amortyzacyjnych.

Ograniczenie możliwości zmian stawek amortyzacyjnych

Nowelizacja wprowadza ograniczenia przy możliwości zmiany stawek amortyzacyjnych w stosunku do środków trwałych wykorzystywanych w działalności, z której dochody podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego – w okresie trwania tego zwolnienia.

Opodatkowanie wydania majątku likwidacyjnego w formie rzeczowej

Przepis art. 14a ustawy o CIT został wprowadzony w celu ograniczenia optymalizacji podatkowej przy regulowaniu zobowiązań, w szczególności dywidend, gdy są one zaspokajane przez świadczenia niepieniężne. Przewiduje on, że w przypadku zaspokojenia zobowiązania przez wydanie świadczenia niepieniężnego, gdy jego wartość rynkowa przewyższa wartość zobowiązania, przychodem spółki wydającej rzecz, jest jej wartość.

Ma to na celu eliminację sytuacji, gdy zobowiązanie np. z tytułu dywidendy jest zaspokajane przez wydanie rzeczy o wartości przekraczającej jej nominalną wartość, natomiast opodatkowaniu podlega wartość nominalna dywidendy. Nowelizacja doprecyzowała regulacje w zakresie wydania majątku likwidacyjnego, który również ma podlegać wskazanym powyżej zasadom opodatkowania.

Ograniczenie możliwości rozliczania strat

Nowelizacja przewiduje rozszerzenie katalogu zdarzeń, które uniemożliwiają rozliczanie strat w przypadku przejmowania innych podmiotów.

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, zdarzają się przypadki optymalizacji podatkowej polegającej na przejęciu przez podmiot notujący straty, który nie rokuje na możliwość osiągnięcia dochodu w kolejnych latach, a przez to rozliczenia tych strat, podmiotu notującego dochód. Według Ministerstwa, część z tych działań prowadzone jest wyłącznie w celu rozliczenia strat podmiotu przejmującego z dochodami podmiotu przejmowanego.

Z uwagi na to, nie będzie możliwe rozliczenie strat podmiotu przejmującego z dochodami przejmowanego podmiotu, przedsiębiorstwa, lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jeśli:

• Przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości lub w części był inny, niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem, lub
• Co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł taką stratę, praw takich nie posiadały.