UZYSKAJ BEZPŁATNY DOSTĘP DO
Otrzymuj nasze artykuły, opinie, porady, aktualności branżowe, aktualności ze stron lokalnych, ebooki, informacje o najnowszych wydarzeniach i jeszcze więcej, bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową.
Sprawdź sekcję Newsroom i zobacz co zawiera!
Prześlemy Ci tylko istotne informacje, które naszym zdaniem mogą Cię zainteresować i będziemy traktować Twoje dane osobowe zgodnie z naszą polityką prywatności i oświadczeniem RODO.
Nie możesz zasubskrybować? Wypróbuj tę stronę.
27 listopada 2024 r. Prezydent podpisał Ustawę z dnia 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej. Nowe regulacje, które wejdą w życie już w 2025 r., istotnie zmienią zasady opodatkowania nieruchomości, co oznacza konieczność gruntownego dostosowania się przedsiębiorców do nowych realiów podatkowych.
Mnogość zmian i wątpliwości interpretacyjne powodują, że firmy powinny już teraz rozpocząć analizę swoich nieruchomości, aby oszacować, jakie zobowiązania podatkowe będą czekać je w przyszłym roku. Zachęcamy do zapoznania się z przebiegiem prac nad ustawą i szczegółami jej ostatecznego kształtu.
Zasadniczym problemem dotyczącym opodatkowania budowli była niejasna definicja tego pojęcia. Przez lata budziła kontrowersje i prowadziła do sporów między podatnikami a organami podatkowymi. Koncepcja budowli w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (UPOL) odsyłała do przepisów prawa budowlanego, tworząc niezgodne z Konstytucją odwołanie definicyjne, gdzie budowla była określana jako obiekt budowlany, a obiekt budowlany z kolei był definiowany na różne sposoby, przez cały szereg aktów różnej rangi. Tego rodzaju konstrukcja nie pozwalała na precyzyjne i jednoznaczne określenie przedmiotu opodatkowania oraz rozgraniczenie pomiędzy obiektami traktowanymi jako budowla, budynek, czy też obiekt małej architektury.
W długo oczekiwanym wyroku z 4 lipca 2023 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że obecna definicja budowli jest niezgodna z Konstytucją RP, co już wcześniej sygnalizował w 2011 i 2020 roku. W związku z tym Trybunał odroczył utratę mocy obowiązującej kwestionowanego przepisu o 18 miesięcy, dając ustawodawcy czas na wprowadzenie nowej, bardziej precyzyjnej definicji, która nie będzie odwoływać się do przepisów prawa budowlanego.
W połowie czerwca 2024 roku Ministerstwo Finansów chwilowo ucięło spekulacje dotyczące kierunku zmian i opublikowało pierwszy projekt ustawy.
Dostosowanie przepisów ustawy do wyroku TK w zamyśle ustawodawcy oznaczało między innymi:
Wspomniany załącznik nr 4 jest kluczowym elementem nowej definicji, zawierającym obiekty uznane za budowle. Znalazły się tam zarówno znane wcześniej obiekty, jak i nowe pozycje, takie jak:
Już na pierwszy rzut oka widać gruntowną zmianę przedmiotowego ujęcia opodatkowania nieruchomości. Zgodnie z czerwcowym projektem ustawy powracałaby chociażby koncepcja opodatkowania instalacji i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową z budowlą.
Zgodnie z pierwotnym projektem ustawy budynkiem miał być obiekt wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty i dach. W myśl tego projektu trwałe związanie to takie, które zapewnia stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć, spowodować przemieszczenie lub przesunięcie się na inne miejsce.
Łatwo sobie wyobrazić, że takie podejście do budynku rodziłoby duże ryzyko rozszerzenia katalogu obiektów podlegających opodatkowaniu. Bo skoro dla trwałego związania z gruntem wystarczające będzie to, że obiekt się nie przewraca lub przesuwa, to dużo więcej takich obiektów będzie tę przesłankę spełniać.
Co więcej, nowa definicja trwałego związku z gruntem rodziła wątpliwości także po stronie budowli. Załącznik do ustawy w pozycji 26 wskazywał, że budowlą będzie wolnostojące, trwale związane z gruntem urządzenie techniczne. Jednak dodając do tego warunek „wykonania (zamiast wzniesienia) z użyciem wyrobów budowlanych”, lista urządzeń „nieprzewracających się” wskutek czynników zewnętrznych zrobi się bardzo długa.
3 września 2024 r. została opublikowana druga wersja projektu zmiany ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która przynosi istotne, na pierwszy rzut oka pozytywne, modyfikacje dla podatników.
Nowe podejście do kluczowych zagadnień wprowadza znaczące zmiany w porównaniu do pierwotnej wersji projektu dotyczącego podatku od nieruchomości.
Projekt 3.0, stanowiący najnowszą wersję nowelizacji przepisów o podatkach od nieruchomości, przynosi istotne zmiany w zakresie opodatkowania budowli, budynków oraz urządzeń budowlanych. Zmiany te zostały wprowadzone po konsultacjach publicznych, w ramach których uwzględniono głównie uwagi samorządów.
W ramach Projektu 3.0 wciąż obowiązuje zasada pierwszeństwa traktowania obiektu jako budynku, o ile spełnia on definicję zawartą w przepisach. Jednak zmienia się sposób, w jaki podchodzi się do obiektów, w których przechowywane są materiały o specjalnym charakterze – takie jak materiały sypkie, materiały w kawałkach, a także materiały ciekłe lub gazowe, których kluczowym parametrem jest pojemność. Obiekty te nie będą już traktowane jako budynki.
Choć w teorii oznacza to, że zbiorniki nie będą traktowane jako budynki, sama definicja jest nieprecyzyjna i nie odnosi się bezpośrednio do zbiorników, co może prowadzić do niejasności. W praktyce może to skutkować koniecznością traktowania magazynów, regałów i innych struktur przechowujących materiały jako budowle, a nie budynki, co wiąże się z wyższymi opłatami podatkowymi.
Jednym z kluczowych elementów Projektu 3.0 jest rozszerzenie listy obiektów uznawanych za budowle. W porównaniu do wersji 2.0, dodano do niej szereg nowych obiektów, które będą podlegały opodatkowaniu jako budowle. Do tych obiektów zaliczają się m.in.:
Do listy obiektów dodano również tzw. wolno stojące instalacje przemysłowe, takie jak przekrycia namiotowe czy powłok pneumatyczne. Chociaż w poprzednich wersjach projektu takie instalacje były traktowane odmiennie, to teraz wprowadzono konieczność ich traktowania jako budowle, jeżeli są trwale związane z gruntem.
Z kolei w ramach oczyszczalni ścieków oraz stacji uzdatniania wody rozszerzono listę obiektów podlegających opodatkowaniu, m.in. o zbiorniki wody surowej, odstojniki popłuczyn czy komory tlenowe. Przewidziano również objęcie podatkiem obiektów wykorzystywanych w ramach biogazowni rolniczych.
Projekt 3.0 wprowadza również zmiany w zakresie definicji urządzenia budowlanego. Zgodnie z nowymi przepisami, urządzenie budowlane to każde urządzenie techniczne, które jest niezbędne do użytkowania budynku lub budowli zgodnie z ich przeznaczeniem. Choć zmiana ta ogranicza zakres opodatkowania, nadal niejasne jest, jak interpretować pojęcie “niezbędności” w kontekście poszczególnych urządzeń.
Projekt 3.0 utrzymuje również koncepcję opodatkowania budowli znajdujących się w budynkach. Zgodnie z przepisami, obiekty takie jak rurociągi, instalacje energetyczne czy wodociągowe, będą podlegały opodatkowaniu niezależnie od tego, że znajdują się wewnątrz budynków.
Projekt 3.0 wprowadza także modyfikacje w zakresie zwolnień podatkowych oraz wyłączeń z opodatkowania. Z jednej strony, przewiduje się wyłączenie z opodatkowania mniejszych obiektów, takich jak kapliczki, krzyże przydrożne, figury ogrodowe czy śmietniki. Z drugiej strony, rozszerza się lista obiektów zwolnionych z podatku, w tym m.in. infrastruktura lotnicza, której zwolnienia zostały złagodzone.
Mimo że projekt 3.0 wprowadza pewne doprecyzowania przepisów, nadal pozostaje wiele kwestii, które mogą budzić wątpliwości interpretacyjne. Przede wszystkim nie jest do końca jasne, które urządzenia będą traktowane jako urządzenia techniczne, a które jako elementy budowlane. Również pojęcie „części budowlanej” obiektu budowlanego pozostaje nieprecyzyjne, co może prowadzić do dalszych sporów z organami podatkowymi.
Ponadto, zmiany w zakresie opodatkowania zbiorników i magazynów mogą prowadzić do nadinterpretacji przepisów, a w konsekwencji do opodatkowania obiektów, które dotychczas nie były traktowane jako budowle. Przykładowo, obiekty magazynowe czy regały przechowujące materiały o dużej pojemności mogą teraz zostać uznane za budowle, co wiąże się z koniecznością płacenia wyższych podatków.
Chociaż celem zmian jest uproszczenie przepisów, niektóre kwestie pozostają niejasne, co może utrudnić ich praktyczne zastosowanie. Przykładem są takie pojęcia jak fundamenty, przegród budowlanych, czy sformułowanie „bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem”. Brak precyzyjnych definicji tych terminów może prowadzić do różnych interpretacji w praktyce. Dodatkowo, brak ogólnodostępnej wyszukiwarki interpretacji indywidualnych utrudni podatnikom uzyskanie jednoznacznych wskazówek dotyczących nowych regulacji.
W dalszym ciągu istotnym udogodnieniem dla przedsiębiorców jest przesunięcie terminu na złożenie deklaracji podatku od nieruchomości na 31 marca 2025 roku. To krok, który ma na celu zapewnienie przedsiębiorcom wystarczającej ilości czasu na zapoznanie się z nowymi przepisami i dokonanie prawidłowej klasyfikacji swoich obiektów. Aby skorzystać z tego rozwiązania, przedsiębiorcy będą musieli spełnić określone warunki, takie jak złożenie pisemnego zawiadomienia i terminowe składanie zaliczek na podatek od nieruchomości.
W listopadzie 2024 r., w trakcie procedowania wprowadzono dodatkową poprawkę, która rozszerza definicję budowli o biogazownie. Oznacza to, że biogazownie – zarówno przemysłowe, jak i rolnicze – będą podlegały opodatkowaniu wyłącznie w zakresie ich części budowlanych.
Te zmiany mogą mieć bezpośredni wpływ na Państwa zobowiązania związane z nieruchomościami. Nowelizacja oznacza, że już od 2025 r. podatnicy będą musieli deklarować podatek od nieruchomości z uwzględnieniem nowych przepisów. Na weryfikację posiadanego majątku pod kątem nowej definicji budowli pozostanie więc bardzo mało czasu.
Zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami, celem analizy Państwa obciążeń z tytułu podatku od nieruchomości w świetle proponowanych zmian.
Bieżące doradztwo podatkowe | Deklaracje podatkowe i inne usługi związane z zapewnieniem zgodności z przepisami | Międzynarodowe planowanie podatkowe | Doradztwo w obszarze podatku dochodowego od osób fizycznych | Portal doradztwo online