Wróć do Newsroom
Kalendarz Podatkowy 2025
Czytaj więcej
Mailchimp - subscribe form sidebar

NSA potwierdza: home office nie skutkuje powstaniem zakładu podatkowego w przypadku prac pomocniczych | News Flash

26 lutego 2025
home-office-zaklad-podatkowy-accace-poland

Wraz ze wzrostem liczby pracowników wykonujących obowiązki w trybie pracy zdalnej coraz częściej pojawia się pytanie o konsekwencje podatkowe takiego modelu zatrudnienia. Szczególne wątpliwości budzi ryzyko uznania go za zakład podatkowy (PE) na terytorium Polski.

W jednym z najświeższych wyroków Naczelny Sąd Administracyjny podjął się oceny tego, czy zatrudnienie pracowników w Polsce do wykonywania prostych zadań administracyjnych w trybie pracy zdalnej, prowadzi do powstania zakładu podatkowego. Stan faktyczny, nad którym pochylił się skład sędziowski NSA, nie wypełniał przesłanek do powstania PE w Polsce.

Tło sprawy

Wnioskodawcą była duńska spółka ubezpieczeniowa, działająca głównie na rynku skandynawskim. Wnioskodawca zamierzał zatrudnić pracowników w Polsce do wykonywania prostych zadań administracyjnych związanych z działalnością firmy. Czynności te miały obejmować wsparcie przy likwidacji szkód, pomoc w dziale księgowości oraz analizę danych. Zatrudnieni mieli pracować zdalnie, sami decydując o wyborze miejsca pracy i przestrzeni do jej wykonywania. Pracodawca nie wymagał, aby pracownicy wykonywali zadania w określonym miejscu, pod warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa danych firmowych. Kluczowym pytaniem było, czy takie zatrudnienie powoduje powstanie stałego zakładu w Polsce.

Stanowisko organu podatkowego

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej w tej sprawie interpretacji uznał, że działalność wykonywana przez pracowników w Polsce prowadzi do powstania stałego zakładu w Polsce. W ocenie organu opisana działalność spełnia warunki istnienia placówki – zarówno pod względem dostępności powierzchni, jak i jej stałego charakteru. Organ uznał, że czynności wykonywane na terytorium Polski nie miały jedynie charakteru przygotowawczego i pomocniczego, lecz były ściśle związane z podstawową działalnością duńskiej spółki. Pracownicy mieli m.in. zajmować się likwidacją szkód w ubezpieczeniach turystycznych i korporacyjnych, wsparciem administracyjnym w księgowości oraz analizą danych.

Stanowisko WSA

Pełnomocnik Wnioskodawcy zaskarżył interpretację w całości, wnosząc o jej uchylenie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględnił skargę, uchylając interpretację wydaną przez Dyrektora KIS, i stwierdził, że zatrudnianie pracowników w systemie home office w Polsce, wykonujących wspomniany zakres czynności, nie skutkuje powstaniem zakładu podatkowego.

WSA szczegółowo uzasadnił swoje stanowisko, analizując zarówno krajowe przepisy, jak i międzynarodowe postanowienia dotyczące pojęcia “zakładu”. Podkreślił, że aby działalność zagranicznej spółki mogła być uznana za posiadającą zakład w Polsce, muszą zostać spełnione trzy przesłanki:

  1. Istnienie placówki – zdaniem WSA, pracownicy wykonujący pracę zdalną w systemie home office w Polsce, korzystając z dostarczonego przez pracodawcę sprzętu komputerowego, nie utworzą zakładu w Polsce, ponieważ miejsce pracy, czyli dom pracownika, nie jest faktycznie kontrolowane przez pracodawcę, a pracownik ma swobodę wyboru lokalizacji. Co więcej, sama praca zdalna, nawet wykonywana na rzecz zagranicznego przedsiębiorcy, nie wystarcza do uznania miejsca pracy za “stałą placówkę” przedsiębiorstwa.
  2. Stały charakter placówki – w ocenie Sądu, zakład powinien charakteryzować się stałym charakterem, czyli nie może być tylko chwilową lub tymczasową placówką. Działalność wykonywana przez pracowników w Polsce miała charakter długoterminowy, ale ponieważ wybór miejsca pracy leżał po stronie pracownika, to brak stałości tego miejsca sprawia, że nie można mówić o zakładzie.
  3. Prowadzenie działalności gospodarczej – działalność wykonywana przez pracowników w Polsce, choć istotna i związana ze wsparciem administracyjnym, miała charakter pomocniczy i przygotowawczy, a nie zasadniczy – tj. w ocenie sądu nietożsamy z profilem spółek w Danii i Szwecji. Pracownicy w Polsce nie zajmowali się ani sprzedażą, ani pozyskiwaniem nowych klientów, co było podstawową działalnością firmy, a jedynie wspierali działania związane z administracją, likwidacją szkód oraz analizą danych.

Podsumowując, Sąd uznał, że w omawianym przypadku nie dochodzi do powstania zakładu zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce, ponieważ nie zostały spełnione wystarczające ku temu przesłanki. Szczególnie istotny był brak stałej placówki, ponieważ miejsce pracy, wybierane przez pracowników, nie podlegało bezpośredniej kontroli pracodawcy.

Skarga kasacyjna do NSA

Orzeczenie zostało zaskarżone przez Dyrektora KIS do NSA. Ten oddalił skargę kasacyjną organu oraz częściowo podzielił argumentacją sądu niższej instancji. Głównymi czynnikami, które wpłynęły na decyzję NSA, były: swoboda wyboru miejsca pracy przez pracowników oraz fakt, że realizowali oni jedynie czynności pomocnicze i przygotowawcze, co wykluczało możliwość powstania stałego zakładu w Polsce.

Sytuacje, w których podatnicy przez długie lata muszą walczyć o swoje prawa przed sądami, niewątpliwie wpływają negatywnie na zaufanie do organów podatkowych.

Wsparcie ze strony Accace

Przepisy dotyczące zakładu podatkowego bywają często skomplikowane i niejednoznaczne. Rozbieżności między stanowiskiem Krajowej Informacji Skarbowej a orzeczeniami sądów mogą komplikować prawidłową interpretację obowiązków podatkowych.

W Accace pomożemy Państwu w identyfikacji potencjalnych ryzyk podatkowych oraz zaproponujemy odpowiednie rozwiązania, dopasowane do charakteru działalności i indywidualnych potrzeb. Zachęcamy do kontaktu, abyśmy mogli wesprzeć Państwa w zapewnieniu pełnej zgodności z obowiązującymi przepisami.


Źródła:

  • Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Gl 1340/21
  • Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2025 r., sygn. akt II FSK 609/22
Bartłomiej_Baran_accace
Bartłomiej Baran
Tax Consultant
Skontaktuj się z nami
Jakub_Czerski_accace
Jakub Czerski
Senior Tax Manager
Skontaktuj się z nami

Kalendarz Podatkowy 2025
Czytaj więcej
Mailchimp - subscribe form - page
crosschevron-leftarrow-leftarrow-right