UZYSKAJ BEZPŁATNY DOSTĘP DO
Otrzymuj nasze artykuły, opinie, porady, aktualności branżowe, aktualności ze stron lokalnych, ebooki, informacje o najnowszych wydarzeniach i jeszcze więcej, bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową.
Sprawdź sekcję Newsroom i zobacz co zawiera!
Prześlemy Ci tylko istotne informacje, które naszym zdaniem mogą Cię zainteresować i będziemy traktować Twoje dane osobowe zgodnie z naszą polityką prywatności i oświadczeniem RODO.
Nie możesz zasubskrybować? Wypróbuj tę stronę.
Polski Ład to nie tylko zmiany w podatkach dochodowych, ale także wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa instytucji Grupy VAT. W największym skrócie Grupa VAT to przede wszystkim neutralność podatkowa wewnątrz grupy. Dostawy towarów i świadczenie usług pomiędzy członkami grupy VAT nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Co więcej grupa VAT będzie uznawana za jednego podatnika VAT.
Pomimo widocznych korzyści założenia Grupy VAT podatnicy z dużą ostrożnością podchodzą do nowopowstałych przepisów. Wynika to z ich dużej niejasności i wielu praktycznych wątpliwości. Wychodząc niejako naprzeciw podatnikom Ministerstwo Finansów nie tylko odroczyło datę wejścia w życie przepisów dotyczących grupy VAT na 1 stycznia 2023 roku, ale również opublikowało projekt Objaśnień podatkowych w zakresie przepisów o Grupach VAT, który został przekazany do konsultacji społecznych.
Chcielibyśmy przestawić najistotniejsze kwestie poruszone w projekcie Objaśnień podatkowych. Dokument ten nie rozwiewa wszystkich wątpliwości, ale jest znaczącą pomocą przy podejmowaniu decyzji biznesowej o zakładaniu grupy VAT.
Grupa VAT to grupa podmiotów (powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie) zarejestrowana jako jeden podatnik VAT. Można ją opisać jako prawną formę współdziałania do celów VAT. Najważniejszą cechą Grupy VAT jest przede wszystkim wyłączenie z opodatkowania VAT transakcji między członkami grupy. Po przystąpieniu do grupy VAT istniejąca forma prawna członka grupy traci znaczenie do celów VAT, a członek grupy staje się częścią nowego odrębnego podatnika VAT – grupy VAT.
Należy podkreślić, że zawiązanie grupy VAT będzie dobrowolne i będzie stanowić samodzielną decyzje podatników VAT, przy czym podatnik będzie mógł być członkiem tylko jednej grupy VAT. Dodatkowo grupa VAT nie będzie mogła być członkiem innej grupy VAT, co uniemożliwi tworzenie wielostopniowych struktur grup VAT.
Na koniec warto dodać, że w trakcie trwania grupy VAT nie będzie możliwości jej rozszerzenia o nowe podmioty, ani jej pomniejszenia o którykolwiek z podmiotów wchodzących w jej skład.
Zasadniczo członkiem grupy VAT może potencjalnie zostać każdy podatnik. Jednak grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy w zakresie w jakim posiadają siedzibę w Polsce oraz podatnicy nieposiadający siedziby w Polsce w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą w Polsce za pośrednictwem położonego tutaj oddziału.
Oznacza to też, że jeśli do grupy VAT wejdzie podmiot krajowy, który posiada oddział zagraniczny to ten zagraniczny oddział nie będzie należał do grupy VAT.
Co więcej, grupa VAT jest przewidziana dla grupy podatników powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, którzy zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. Podczas całego okresu istnienia grupy VAT będą musiały zachodzić wszystkie trzy typy powiązań.
Poniższa tabela przestawia warunki jakie podatnicy będą musieli spełnić, aby zostali uznani za powiązanych finansowo, ekonomicznie oraz organizacyjnie.
| Powiązania finansowe | Posiadanie bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym, lub |
| Posiadanie ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub | |
| Posiadanie ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy | |
| Powiązania ekonomiczne | Przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter, lub |
| Rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub | |
| Członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT | |
| Powiązania organizacyjne | Podmioty prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub |
| Podmioty organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu |
W przypadku podjęcia decyzji o utworzeniu grupy VAT będzie należało zawrzeć umowę o jej utworzeniu. Umowa będzie musiała mieć formę pisemną i zawierać co najmniej:
Umowa będzie mogła zawierać również inne istotne regulacje wewnętrzne dotyczące grupy VAT, np. sposób zarządzania grupą.
Grupa VAT będzie musiała wystąpić o nadanie numeru NIP oraz złożyć formularz VAT-R. Czynności tych będzie dokonywał przedstawiciel grupy VAT. Po zarejestrowaniu Grupy VAT jako podatnika, podmioty które weszły w skład tej grupy, zostaną wykreślone z rejestru VAT jako podatnicy.
Należy podkreślić, że numer NIP grupy VAT będzie wykorzystywany do identyfikacji grupy VAT w zakresie dotyczącym podatku VAT, natomiast członkowie grupy nadal będą korzystać ze swoich indywidualnych NIP w zakresie innych podatków.
W celu reprezentacji członkowie grupy VAT będą wyznaczać spośród siebie przedstawiciela grupy VAT. Przedstawiciela będzie należało wskazać w umowie o utworzeniu grupy VAT. Będzie on reprezentował grupę w zakresie jej praw i obowiązków. Taką funkcje będzie mógł pełnić dowolny członek grupy VAT. Przedstawiciel grupy VAT będzie zobowiązany m.in. do składnia plików JPK_VAT.
Umowa utworzenia grupy VAT będzie określać czas funkcjonowania grupy, który nie będzie mógł być krótszy niż 3 lata. Upływ terminu funkcjonowania grupy, wskazany w umowie, nie będzie musi jednak oznaczać końca jej funkcjonowania. Będzie istniała możliwość przedłużania funkcjonowania grupy VAT.
Przedłużenie funkcjonowania grupy VAT będzie wymagało zawarcia nowej umowy, która będzie podlegać zgłoszeniu do właściwego dla grupy VAT naczelnika urzędu skarbowego na 30 dni przed wygaśnięciem poprzedniej umowy. Zgłoszenia umowy będzie dokonywał przedstawiciel grupy VAT. Oczywiście niezbędne będzie dalsze spełnianie przez podmioty tworzące grupę przesłanek, od których uzależnione jest jej funkcjonowanie.
Należy dodać, że jeżeli członkowie grupy zadecydują o potrzebie zmian podmiotowych w grupie niezbędnym będzie zakończenie funkcjonowania dotychczasowej grupy i powołania nowej grupy VAT.
Zakończenie rozliczania podatku VAT w ramach grupy VAT wystąpi w dwóch poniższych przypadkach:
W związku z drugą z powyższych możliwych przyczyn skutkujących zakończeniem funkcjonowania grupy VAT przedstawiciel grupy VAT zostanie zobowiązany do zgłaszania naczelnikowi urzędu skarbowego zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika podatku. Termin na zgłoszenie zmian wyniesie 14 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności.
Po zakończeniu funkcjonowania grupy VAT naczelnik urzędu skarbowego wykreśli z rejestru jako podatnika VAT grupę VAT, która utraci status podatnika VAT, zawiadamiając o tym przedstawiciela grupy VAT. Równolegle naczelnik urzędu skarbowego przywróci zarejestrowanie podmiotów tworzących grupę VAT ze statusem takim, jaki posiadały przed dniem powstania grupy bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.
W momencie utworzenia grupy VAT będzie ona wchodzić w prawa poszczególnych członków grupy VAT (np. niezrealizowane w przeszłości prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikające z faktur wystawionych dla członków grupy VAT) oraz obowiązki członków grupy VAT (np. zapewnienia prawidłowego rozliczenia podatku VAT i zapłaty tego podatku w związku ze sprzedażą dokonaną przez członka grupy VAT, także za okresy przeszłe, kiedy członkowie grupy rozliczali się odrębnie).
Grupa VAT będzie rozliczać VAT od wykonywanych czynności opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. jak każdy czynny podatnik VAT. Zasady opodatkowania poszczególnych czynności uznanych za świadczone przez grupę VAT dla innych podatników nie będą różnić się od zasad stosowanych przez innych podatników podatku VAT.
Jednak dostawy towarów i świadczenie usług dokonywane pomiędzy podmiotami należącymi do tej samej grupy VAT nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że czynności wykonywane pomiędzy członkami grupy VAT nie będą podlegały fakturowaniu oraz nie będą wykazywane w deklaracjach składanych przez grupę VAT.
Grupa VAT będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów w zakresie w jakim zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Jeśli towary i usługi nabywane przez grupę VAT będą wykorzystywane zarówno do sprzedaży opodatkowanej VAT, jak i do sprzedaży zwolnionej z VAT wykonywanej przez tę grupę VAT, będzie ona zobowiązana do przyporządkowywania dokonywanych zakupów do tych dwóch grup.
W sytuacji, gdy dokonywane przez grupę VAT (przez poszczególnych jej członków) zakupy towarów i usług będą służyły zarówno działalności gospodarczej, jak i działalności pozostającej poza zakresem podatku VAT i/lub działalności opodatkowanej, jak i poza zakresem opodatkowania VAT (zwolnienie) oraz nie jest możliwe bezpośrednie ich przyporządkowanie do któregoś z rodzajów tej działalności, podatek naliczony do odliczenia ustala się z wykorzystaniem:
Warto dodać, że prewspółczynnik wyliczony dla członka grupy VAT znajdzie zasadniczo zastosowanie do zakupów towarów i usług dokonywanych przez tego członka grupy VAT, wykorzystywanych do celów „mieszanych”, które mogą być przyporządkowane do danego członka grupy VAT. W sytuacji, gdy dokonywane zakupy będą służyć również działalności wykonywanej poza zakresem VAT, a nie będzie możliwości przyporządkowania dokonywanych zakupów do danego członka grupy VAT, zastosowanie znajdzie prewspółczynnik ustalony dla całej grupy VAT.
Uwaga! Czynności wykonywane pomiędzy członkami grupy VAT nie będą uznawane za czynności wykonywane poza zakresem VAT na potrzeby ustalania prewspółczynnika.
W przypadku zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną oraz zwolnioną, zasadniczo w grupie VAT będzie należało stosować współczynnik wyliczany odrębnie dla każdego członka grupy VAT. Jeżeli jednak zakupów nie uda się przyporządkować do konkretnego członka grupy VAT (nie będzie możliwe zastosowanie proporcji odliczenia przyjętej przez jednego z członków grupy VAT) grupa VAT będzie musiała ustalić proporcję, według której będzie dokonywać odliczenia od wydatków służących takim celom.
W czasie trwania grupy VAT faktury wystawiane przez Grupę VAT i będą zawierać dane identyfikacyjne (w tym numer NIP) grupy VAT. W ramach informacji dodatkowych faktura będzie mogła również zawierać dane członków grupy VAT.
W związku z tym, że czynności dokonywane wewnątrz grupy będą wyłączone z opodatkowania VAT nie będą mogły być dokumentowane fakturami VAT. Możliwe jednak będzie ich dokumentowanie np. notami księgowymi.
W przypadku, gdy faktura (lub faktura korygująca) za czynności wykonane na rzecz członka grupy będzie wystawiona przed powstaniem grupy, ale otrzymana będzie już po jej utworzeniu, wówczas faktura ta rozliczana będzie już w ramach grupy. Grupa VAT będzie również zobowiązana do wystawiania faktur korygujących do faktur dokumentujących sprzedaż poszczególnych członków grupy VAT przed jej powstaniem.
Grupa VAT, jako podatnik VAT, będzie składać jeden zbiorczy plik JPK_VAT. Za cały okres funkcjonowania grupy VAT, plik JPK_VAT będzie składał w imieniu grupy VAT przedstawiciel grupy.
W przypadku konieczności złożenia korekty pliku JPK_VAT za okres przed powstaniem grupy VAT, plik JPK_VAT powinien zawierać dane członka grupy VAT, natomiast jego złożenia powinien dokonać w imieniu grupy VAT przedstawiciel grupy.
Członkowie grupy VAT będą mieli obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji transakcji dokonywanych pomiędzy sobą. Ewidencja będzie musiała być prowadzona w formie elektronicznej i przesyłana do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Szczegółowy zakres ewidencji zostanie określony w drodze rozporządzenia. W ramach prowadzonej przez każdego członka grupy VAT ewidencji wykazywane będą co najmniej następujące dane:
Uwaga! Powyższa ewidencja będzie obowiązywać do 1 lipca 2023 r.
W okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. członkowie grupy VAT będą mieli obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji transakcji dokonywanych pomiędzy sobą w formie elektronicznej.
Taką ewidencję będzie należało przekazywać na wezwanie organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania. W ramach prowadzonej przez każdego członka grupy VAT ewidencji wykazywane będą dane takie jak:
Na Białej Liście podatników widoczna będzie grupa VAT (podatnik), która będzie funkcjonować poprzez podmioty wchodzące w jej skład. Dane podmiotów tworzących grupę VAT zostaną uwidocznione jako dane tej grupy. W związku z tym, ze względu na wykreślenie z rejestru VAT, podmioty wchodzące w skład grupy będą widoczne w wykazie jako podmioty wykreślone z uwagi na wejście w skład grupy VAT.
Nie przewidziano specjalnych regulacji dotyczących mechanizmu podzielonej płatności dedykowanych grupie VAT. Oznacza to, że do grup VAT będą miały zastosowanie ogólne zasady funkcjonowania tego mechanizmu.
Warto jednak wskazać, że uwolnienie środków z konkretnego rachunku VAT nadal będzie odbywać się na wniosek składany do naczelnika urzędu skarbowego, jednak składającym wniosek będzie grupa VAT (jako podatnik), pomimo że posiadaczem tych rachunków w dalszym ciągu będzie członek grupy.
W przypadku postępowań podatkowych dotyczących podatku VAT, co do zasady, to grupa VAT będzie stroną postępowania. W przypadku kontroli podatkowej tryb jej prowadzenia będzie analogiczny jak w przypadku kontroli w zakresie funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej. W okresie objętym kontrolą podatkową status kontrolowanego będzie posiadać każdy członek wchodzący w skład grupy VAT.
Kontrolę podatkową wobec grupy VAT będzie prowadził naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla przedstawiciela grupy VAT.
Wprowadzenie do porządku prawnego regulacji dotyczących grupy VAT spowodowało konieczność zmian przepisów dotyczących postępowania egzekucyjnego w administracji. Zobowiązanym z tytułu należności pieniężnej wynikającej z deklaracji lub zeznania złożonych przez grupę VAT będzie również członek grupy VAT. Oznacza to, że w okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT (a także po utracie przez tę grupę VAT tego statusu) członkowie grupy VAT będą odpowiadali solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku VAT.
Z przyjemnością szczegółowo przedstawimy Państwu wszystkie zagadnienia uwzględnione w omówionych objaśnieniach podatkowych oraz pomożemy przeanalizować potencjalny wpływ rozliczeń w grupie VAT na Państwa biznes.
Podstawa prawna: https://www.gov.pl/web/finanse/konsultacje-podatkowe—projekt-objasnien-podatkowych-dotyczacych-grup-vat
Deklaracje podatkowe i zgodność z przepisami | Bieżące doradztwo podatkowe | Portal doradztwo online
Accace Polska
Accace to proaktywny partner zapewniający kompleksowe, oparte na holistycznym podejściu do biznesu, wsparcie w zakresie outsourcingu i doradztwa. W ramach globalnej grupy, lidera na rynkach Europy Środkowo – Wschodniej, łączymy inteligentne rozwiązania technologiczne z wiedzą i praktycznym doświadczeniem ponad 800 lokalnych ekspertów. Globalny potencjał i dbałość o najwyższą jakość pozwala nam przełamywać standardy i oferować innowacyjne usługi w obszarze podatków, prawa, księgowości oraz obsługi kadrowo-płacowej dla ponad 2 000 klientów, niezależnie od branży oraz skali ich biznesu.
Accace Circle
Accace działa na arenie międzynarodowej jako Accace Circle - społeczność biznesowa tworzona przez uznanych dostawców usług outsourcingowych i doradczych. Oparte na wspólnych wartościach podejście zapewnia zintegrowaną i profesjonalną obsługę, przewyższającą obowiązujące oczekiwania rynkowe. Dzięki zaangażowaniu ponad 2 500 specjalistów w 50 krajach, przygotowujemy ponad 200 000 pasków płacowych miesięcznie dla 15 000 klientów, głównie średnich i międzynarodowych firm z listy Fortune 500, reprezentujących różne sektory gospodarki.
