Dnia 26 kwietnia 2023 r. wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu pracy, implementująca unijne dyrektywy: „work-life balance” i dyrektywę „rodzicielską”

Poniżej sygnalizujemy najważniejsze zmiany:

Zmiany w zakresie zmiany stosunku pracy i wypowiedzenia:

1. Pracownik po przepracowaniu 6 miesięcy (raz w roku kalendarzowym) będzie miał możliwość wystąpienia z wnioskiem m.in. o:

• Zmianę dotychczasowej umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony
• Zmianę rodzaju wykonywanej pracy
• Zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy.

Pracodawca będzie obowiązany do odpowiedzi w terminie miesiąca od otrzymania wniosku.

2. Dopuszczalny czas trwania umów na okres próbny będzie teraz zależny od przewidywanego dalszego okresu zatrudnienia przez pracodawcę.
3. Pracodawca od wejścia w życie nowych przepisów będzie zobowiązany do podania przyczyny wypowiedzenia umowy na czas określony oraz do zawiadomienia reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, podobnie jak w przypadku umów na czas nieokreślony.

Obowiązki pracodawcy w zakresie informacji o warunkach zatrudnienia

Znacznie rozszerzono zakres informacji, które należy podać w obowiązkowej Informacji o warunkach zatrudnienia m. in. o:

• Przysługujące przerwy w pracy
• Obowiązującą pracownika dobową i tygodniową normę czasu pracy oraz jego wymiar
• Przysługujący pracownikowi dobowy oraz tygodniowy odpoczynek
• Zasady pracy w godzinach nadliczbowych
• Zasady dotyczące pracy zmianowej
• Wymiar przysługującego pracownikowi płatnego urlopu
• Obowiązujące zasady rozwiązania stosunku pracy
• Prawo pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia
• W przypadku kilku miejsc pracy – zasady przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy
• Inne pozaumowne składniki wynagrodzenia
• Informacje o układzie zbiorowym pracy lub innym porozumieniu zbiorowym, którym pracownik jest objęty
• W przypadku gdy pracodawca nie ustalił regulaminu pracy – terminie, miejscu, czasie i częstotliwości wypłacania wynagrodzenia za pracę, porze nocnej oraz przyjętym u danego pracodawcy sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Świadczenie pracy dla więcej niż jednego pracodawcy

Pracownikowi nie będzie można zabronić równoległego zatrudnienia u innego pracodawcy, chyba że zawrze z obecnym pracodawcą umowę o zakazie konkurencji.

Rozszerzenie uprawnień pracowniczych związanych rodzicielstwem

1. Urlop rodzicielski uległ wydłużeniu do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka. Urlop ten jest podzielny na oboje rodziców, przy czym każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni tego urlopu.
2. Termin do składania wniosku o urlop ojcowski został skrócony do ukończenia przez dziecko 1 roku życia.
3. Rodzice dzieci poniżej 8 lat, otrzymali formalną możliwość składania wniosków o bardziej elastyczną organizację pracy, w formie np. pracy zdalnej, weekendowej, ograniczenia wymiaru czasu pracy itp. Pracodawca od chwili wejścia w życie zmian, będzie zobowiązany do odpowiedzi na złożony wniosek, a w przypadku udzielenia odmowy do podania jej uzasadnienia.
4. Pracownik składający wniosek o urlop rodzicielski lub macierzyński, od teraz będzie podlegał ochronie przed zwolnieniem już z chwilą złożenia wniosku.

Więcej dni wolnych od pracy dla pracowników

1. Pracownik będzie mógł ubiegać się o dodatkowy urlop, związany ze sprawowaniem opieki and członkiem rodziny, lub inną osobą pozostającą z pracownikiem we wspólnym gospodarstwie domowym. Urlop ten jest bezpłatny, a jego wymiar roczny wynosi 5 dni.
2. Ponadto, pracownikowi będzie przysługiwało zwolnienie od pracy w wyniku działania siły wyższej – np. nagłej sprawy rodzinnej spowodowanej chorobą lub wypadkiem, w sytuacji, gdy obecność pracownika jest niezbędna. Zwolnienie przysługuje pracownikowi w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w skali roku i jest płatne w wysokości 50% wynagrodzenia, obliczanego tak, jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego.

Podstawa prawna: USTAWA O ZMIANIE USTAWY – KODEKS PRACY ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW z dnia 9 marca 2023 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 641)

Agnieszka Samborska

Legal Adviser

Skontaktuj się z nami