Wartość budowli zamortyzowanych – nowy kierunek interpretacyjny

Podstawa opodatkowania w podatku od nieruchomości dla budowli całkowicie zamortyzowanych – nowy kierunek interpretacyjny

Nowy pogląd wynikający bezpośrednio z przełomowego rozstrzygnięcia WSA w Kielcach (I SA/Ke 3/19), w którym to Sąd wskazuje, że podatnik ustalając podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości dla budowli całkowicie zamortyzowanych – powinien uwzględnić dokonane odpisy amortyzacyjne. Wyrok WSA oznaczać może niezwykle wysokie oszczędności dla podatników.

Przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wskazują w art. 4 ust. 1 pkt. 3 sposób w jaki należy określić podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w podatku od nieruchomości.

„Podstawę opodatkowania stanowi dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego”.

Z przedstawionego przepisu bezspornie wynika, iż w celu ustalenia „wartości” będącej podstawą opodatkowania budowli podatkiem od nieruchomości niezbędne jest odwołanie się do przepisów o podatkach dochodowych. Ponadto ustawodawca w ramach kategorii budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wprost wyróżnił podkategorie budowli w trakcie amortyzacji i zamortyzowane.

Dotychczasowa praktyka organów podatkowych

W odniesieniu do budowli w trakcie amortyzacji, ustawodawca postanowił jednoznacznie, że podstawę ich opodatkowania będzie stanowiła wartość z dnia 1 stycznia roku podatkowego, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, co świadczy o stabilizacji w czasie podstawy opodatkowania, bowiem co do zasady odpowiada ona wartości początkowej środka trwałego.

Wątpliwości może jednak budzić interpretacja sposobu ustalenia podstawy opodatkowania w odniesieniu do budowli zamortyzowanych. Organy podatkowe stoją na stanowisku, iż uwzględniając literalne brzmienie art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., również w tej sytuacji wykluczona jest możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o poczynione w trakcie użytkowania odpisy amortyzacyjne. Oznacza to, że w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych ich podstawę opodatkowania ustala się identycznie i w praktyce podstawa ta wynosi tyle samo co w przypadku budowli podlegających amortyzacji.

Istota sporu

W przedmiotowej sprawie podatnik nie zgodził się z uzyskaną interpretacją podatkową i zaprezentowanym stanowiskiem organu. Tym samym zaskarżył uzyskaną interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Podatnik zaprezentował argumentację, w której podkreślił, iż prawidłowe wyprowadzenie normy prawnej z przepisu wskazuje, iż w momencie ustalania wartości podstawy opodatkowania w odniesieniu do budowli zamortyzowanych powinno uwzględniać się również dokonane odpisy amortyzacyjne.

Przede wszystkim, ustawodawca wprowadził w art. 4 ust. 1 pkt 3 rozróżnienie na podkategorie budowli w trakcie amortyzacji i zamortyzowane, co wskazywać może na intencję odmiennego uregulowania podstawy opodatkowania. Stanowisko podatnika potwierdza również Sąd, wskazując, że „wyodrębnienie tych podkategorii budowli i ich opis zawarty w treści ww. przepisu, ma niewątpliwie wpływ na wysokość podatku, inaczej by ustawodawca tak nie postanowił”.

Ponadto pominięcie czy też nie powtórzenie w przypadku budowli zamortyzowanych sformułowania “niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne” potwierdzać może celowy zabieg ustawodawcy, gdyż w przeciwnym razie wartość budowli w trakcie amortyzacji i zamortyzowanych byłaby taka sama.

Dodatkowo powyższe rozróżnienia wskazują, iż intencją ustawodawcy nie było identyczne ustalenie podstawy opodatkowania, jako wartości początkowej, czyli wartości przed dokonaniem pierwszego i kolejnych odpisów amortyzacyjnych. Podatnik trafnie wskazał, podając jako przykład art. 4 ust. 4 u.p.o.l., że jeżeli ustawodawca zamierza odwoływać się do wartości początkowej budowli czyni to wprost.

Stanowisko WSA

Zdaniem Sądu, „stanowisko skarżącej jest logiczne i pełne, ponieważ przy prezentowaniu własnego rozumienia art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., uwzględnia zasady wykładni językowej i historycznej, cel ustawodawcy oraz wymogi prokonstytucyjnej wykładni prawa podatkowego. W przeciwieństwie do stanowiska organu, który wbrew jednoznacznemu i precyzyjnemu brzmieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., zaznaczył, że w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych podstawą opodatkowania jest ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego wartość, stanowiąca podstawę obliczenia amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne. Treść ww. przepisu nie daje podstaw do wyprowadzania takiego wniosku, że odpisów amortyzacyjnych budowli nie uwzględnia się zarówno przy opodatkowaniu budowli w trakcie amortyzacji, jak i zamortyzowanych”.

Wyrok WSA oznaczać może niezwykle wysokie oszczędności dla podatników, którzy za podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości dla budowli całkowicie zamortyzowanych przyjmowali wartość początkową niepomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne. Zaznaczyć należy, że zaprezentowane orzeczenie WSA jest nieprawomocne, jednak podobne stanowisko prezentuje NSA (por. wyrok sygn. II FSK 1772/16).