25 sierpnia 2025 roku Prezydent RP Karol Nawrocki podjął decyzję o wecie wobec specustawy ukraińskiej, nie podpisując tym samym ustawy przedłużającej jej obowiązywanie. Specustawa obowiązuje obecnie tylko do 30 września 2025 r. i reguluje kwestie przekraczania granicy RP, legalności pobytu oraz prawa do pracy i prowadzenia działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy.

Choć powszechnie uważa się, że przepisy dotyczą przede wszystkim osób, które przybyły do Polski po 24 lutego 2022 r., specustawa obejmuje także obywateli Ukrainy, którzy zalegalizowali swój pobyt i pracę jeszcze przed wybuchem wojny. W związku z tym wygaśnięcie przepisów może dotknąć szerszą grupę osób niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. W dalszej części artykułu omówimy, jakie konsekwencje niesie ze sobą weto dla specustawy ukraińskiej i jakie ma to znaczenie dla legalności pobytu i pracy obywateli Ukrainy w Polsce.

Ochrona czasowa dla obywateli Ukrainy mimo weta dla specustawy ukraińskiej

W pierwszej kolejności należy uspokoić osoby posiadające status UKR. Brak przedłużenia specustawy, wynikający z weta dla specustawy ukraińskiej, nie spowoduje utraty prawa do pobytu ani do wykonywania pracy w Polsce. Uprawnienia te wynikają z unijnego mechanizmu ochrony czasowej, przewidzianego w dyrektywie 2001/55/WE i wdrożonego do polskiego porządku prawnego ustawą z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP.

Rada Unii Europejskiej, działając na wniosek Komisji Europejskiej, może wprowadzić ochronę tymczasową w przypadku masowego napływu uchodźców. W odniesieniu do obywateli Ukrainy decyzja ta została kolejny raz przedłużona, obecnie obowiązuje do 4 marca 2027 r. Oznacza to, że obywatele Ukrainy korzystający z ochrony czasowej w Polsce mogą nadal legalnie mieszkać i pracować, niezależnie od dalszych losów specustawy.

Warto podkreślić, że powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy, stosowane w ramach specustawy, nie mają ograniczenia czasowego. Z tego względu praca wykonywana na ich podstawie pozostanie legalna również po 30 września 2025 r.

Weto dla specustawy ukraińskiej – kto jest narażony na utratę legalności pobytu

Sytuacja komplikuje się w odniesieniu do obywateli Ukrainy, którzy mieszkali w Polsce przed wybuchem wojny i których dokumenty pobytowe utraciły ważność, a następnie zostały automatycznie przedłużone w ramach specustawy.

W przypadku tej grupy, jeśli do 30 września 2025 r. nie uzyskają nowych, ważnych tytułów pobytowych lub zezwoleń na pracę, ich sytuacja prawna stanie się niepewna, ponieważ od tego momentu automatyczne przedłużenie wygasłych dokumentów pobytowych przestanie obowiązywać. W konsekwencji dalszy pobyt i wykonywanie pracy będą możliwe wyłącznie po uzyskaniu aktualnych decyzji administracyjnych legalizujących status cudzoziemca w Polsce, a znaczenie weta dla specustawy ukraińskiej w tym kontekście staje się szczególnie istotne.

Wnioski i rekomendacje po wecie dla specustawy ukraińskiej

Weto dla specustawy ukraińskiej nie pozbawia praw osób objętych ochroną czasową (status UKR). Jednakże obywatele Ukrainy przebywający w Polsce na podstawie nieaktualnych dokumentów, korzystający z mechanizmu automatycznego przedłużenia, powinni podjąć działania w celu uregulowania swojej sytuacji prawnej i zminimalizowania potencjalnego ryzyka braku tytułu legalizującego pobut po wygaśnięciu ochrony przewidzianej przez ustawę.

Z praktycznego punktu widzenia oznacza to konieczność:

W przypadku gdy nie korzysta się ze specjalnego mechanizmu ochrony czasowej w Polsce, tylko posiadanie aktualnych, standardowych tytułów pobytowych i pracowniczych zapewnia pełną niezależność oddecyzji politycznych i gwarantuje stabilność zatrudnienia oraz pobytu w Polsce.

Zmiany w przepisach po wecie dla specustawy ukraińskiej – uwagi Prezydenta RP

Po powrocie z przerwy wakacyjnej Rząd nadał szybkie tempo pracom nad nową wersją projektu specustawy, uwzględniając także postulaty Prezydenta zgłoszone w związku z wetem wobec specustawy ukraińskiej. Już 8 września 2025 r. projekt zmian ustaw trafił pod obrady Rady Ministrów, a planowane jest jego możliwie szybkie uchwalenie.

Do najważniejszych modyfikacji należy m.in.:

Przedłużający się proces legislacyjny pokazuje, jak istotne jest dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce bieżące śledzenie zmian w prawie, aby w porę reagować i dostosować swój status pobytowy i uniknąć ryzyka utraty legalności pobytu oraz pracy.

Wsparcie Accace Legal

W obliczu zmian wynikających z weta dla specustawy ukraińskiej przedsiębiorcy muszą szczególnie uważnie monitorować status prawny swoich pracowników z Ukrainy. Kancelaria prawna Accace Legal oferuje kompleksowe wsparcie dla firm, w tym:

Skontaktuj się z naszymi ekspertami.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Z dniem 11 lipca 2025 roku weszły w życie przepisy nowelizujące ustawę o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, znaną jako ustawa o jawności cen mieszkań. Nowe obowiązki deweloperów 2025 mają na celu zwiększenie przejrzystości rynku mieszkaniowego i zapewnienie kupującym dostępu do rzetelnych informacji o cenach oferowanych przez deweloperów.

Nowe obowiązki deweloperów 2025 – przejrzystość cen

Poniżej przedstawiamy listę nowych obowiązków informacyjnych względem deweloperów wynikających z ustawy:

1. Obowiązek umieszczania na stronie internetowej informacji dotyczących inwestycji

Każdy deweloper, od dnia rozpoczęcia sprzedaży bądź przed zawarciem pierwszej umowy rezerwacyjnej do dnia przeniesienia praw z ostatniej umowy deweloperskiej, ma obowiązek zamieszczania na stronie internetowej informacji dotyczących inwestycji, takich jak:

2. Obowiązek aktualizacji danych umieszczanych na stronie internetowej

W przypadku zmiany przedstawionych powyżej cen lub świadczeń pieniężnych, deweloper ma obowiązek wraz z dniem zmiany zaktualizować te informacje na stronie internetowej, wskazując datę wprowadzenia zmian oraz pozostawiając dostęp do dotychczasowych danych.

3. Obowiązek informowania nabywców o adresie strony internetowej

We wszelkich reklamach, ogłoszeniach i ofertach sprzedaży kierowanych do nabywców deweloper jest obowiązany podawać adres strony internetowej, na której znajdują się informacje dotyczące inwestycji.

Sankcje za niewykonanie nowych obowiązków

Niedopełnienie scharakteryzowanych powyżej obowiązków traktowane jest jako praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Może wówczas skutkować nałożeniem przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej w wysokości do 10% obrotu osiągniętego przez przedsiębiorcę w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Ponadto, jeśli pojawią się rozbieżności pomiędzy ceną podaną na stronie internetowej a ceną oferowaną przy zawarciu umowy, nabywca ma prawo żądania zawarcia umowy po cenie dla niego najkorzystniejszej.

Utworzenie Portalu Danych o Obrocie Mieszkań (Portal DOM)

Wskutek nowelizacji ustawy utworzono także Portal Danych o Obrocie Mieszkań prowadzony przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, w którym umieszczane będą m.in. informacje znajdujące się na stronach internetowych deweloperów.

Tym samym, Portal DOM rodzi kolejny obowiązek informacyjny względem deweloperów, jakim jest konieczność codziennego przekazywania informacji dotyczących inwestycji ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji, które następnie będą publikowane w tym portalu. Obowiązek raportowania obejmuje także przypadki, w których w danym dniu nie doszło do żadnej zmiany.

Cel nowych obowiązków deweloperów

Nowe obowiązki deweloperów 2025 mają na celu poprawienie pozycji negocjacyjnej potencjalnego nabywcy względem dewelopera, w efekcie czego wyeliminowane zostaną nieuczciwe praktyki deweloperów polegające na podawaniu zaniżonych w stosunku do rzeczywistych cen nieruchomości lub zawyżaniu cen wobec pojedynczych klientów. Dzięki pełnej transparentności rynek mieszkaniowy ma stać się bardziej przewidywalny i przejrzysty.

Wsparcie kancelarii Accace Legal

Wprowadzone zmiany oznaczają dla deweloperów nowe obowiązki organizacyjne, prawne i techniczne, a także ryzyko sankcji w przypadku ich niewłaściwego wdrożenia. Eksperci kancelarii prawnej Accace Legal wspierają firmy z branży nieruchomości w dostosowaniu procesów do wymogów ustawy o jawności cen mieszkań – od analizy ryzyk, przez opracowanie procedur, aż po bieżące doradztwo prawne. Zachęcamy do kontaktu, aby wspólnie wypracować bezpieczne i praktyczne rozwiązania dostosowane do potrzeb Twojej organizacji.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą zmiany w Prawie energetycznym oraz kilku innych aktach prawnych – m.in. ustawie o CIT, ustawie o rachunkowości oraz ustawie o odnawialnych źródłach energii. Nowe przepisy mają istotne znaczenie dla spółek energetycznych, producentów zielonej energii i ich kontrahentów, kształtując zasady funkcjonowania rynku energii oraz wpływając na sposób rozliczeń w branży.

Zmiany w Prawie energetycznym i innych ustawach – kluczowe rozwiązania dla spółek energetycznych

Nowelizacja ma na celu usunięcie luk w prawie, które powstały po wprowadzeniu w 2023 r. nowej formy restrukturyzacji spółek – podziału przez wyodrębnienie. Dotychczas brakowało regulacji wyjaśniających, jak zmiany w prawie energetycznym wpływają na obowiązki spółki po takim podziale.

Nowa ustawa rozwiązuje te problemy:

Od kiedy zmiany w Prawie energetycznym wejdą w życie?

Prace legislacyjne nad ustawą wprowadzającą zmiany w Prawie energetycznym wciąż trwają.  Ustawa została przekazana do Senatu, a następnie trafi do podpisu Prezydenta. Po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw nowe przepisy zaczną obowiązywać po 14 dniach – co oznacza, że wejdą w życie prawdopodobnie w połowie sierpnia 2025 r.

Zmiany w Prawie energetycznym – co to oznacza w praktyce?

Dzięki nowelizacji Prawa energetycznegospółki energetyczne będą mogły bezpiecznie przeprowadzać podziały i reorganizacje, bez ryzyka przerwania sprzedaży energii czy gazu. Producenci OZE zachowają ciągłość kontraktów – ich umowy pozostaną w mocy, bez konieczności podpisywania nowych dokumentów.

Odbiorcy, w tym np. gospodarstwa domowe, nie odczują zmian, nawet jeśli ich sprzedawca przejdzie proces podziału.

Działy finansowe i podatkowe zyskają pewność, że podział przez wyodrębnienie jest podatkowo neutralny i prostszy pod względem księgowym.

Nowelizacja domyka reformę Kodeksu spółek handlowych z 2023 r. dając firmom energetycznym możliwość korzystania z nowych narzędzi restrukturyzacji – bez bałaganu prawnego, ryzyka podatkowego i negatywnego wpływu na rynek energii.

Wsparcie kancelarii Accace Legal

Nasi eksperci oferują kompleksowe doradztwo prawne dla firm energetycznych i producentów OZE. Pomagamy w stosowaniu zmian w prawie energetycznym, przeprowadzaniu restrukturyzacji i podziałów spółek, obsłudze kontraktów OZE oraz zapewniamy wsparcie w kwestiach podatkowych i księgowych. Dzięki naszej pomocy firmy mogą bezpiecznie wprowadzać zmiany, zachowując zgodność z przepisami i ciągłość działania.


r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Deregulacja w sektorze energetycznym 2025 to jedna z najważniejszych nowelizacji ostatnich lat, która wprowadza istotne zmiany w pięciu kluczowych aktach prawnych, w tym w Prawie energetycznym, Prawie budowlanym oraz ustawie o odnawialnych źródłach energii (OZE). Nowe przepisy mają na celu uproszczenie procedur, ograniczenie biurokracji, przyspieszenie rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz ułatwienie kontaktu z przedsiębiorstwami energetycznymi.

Ustawa została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 r. i obecnie czeka na podpis Prezydenta.

Co się zmienia w ramach deregulacji w sektorze energetycznym?

Prostsze rachunki za prąd

Od 1 stycznia 2026 r. dostawcy energii będą zobowiązani do dołączania do faktur dla gospodarstw domowych przejrzystego podsumowania w prostym języku. Dokument będzie   zawierał tylko trzy kwoty: koszt energii, opłatę za jej dystrybucję i łączną sumę do zapłaty. Zmiana ta ma ułatwić rozliczenia szczególnie osobom starszym i tym, które do tej pory miały problem z rozszyfrowaniem skomplikowanych faktur.Najważniejszą zmianą jest nowe określenie organu podatkowego właściwego do przyjmowania tej opłaty skarbowej.

Przejście na korespondencję elektroniczną (z możliwością pozostania przy papierze)

Podstawową formą kontaktu z przedsiębiorstwami energetycznymi stanie się komunikacja elektroniczna (e-mail lub portale klienta). Odbiorcy, którzy preferują tradycyjne listy, będą mogli nadal korzystać z korespondencji papierowej, składając odpowiedni wniosek. Firmy energetyczne będą musiały wyraźnie poinformować klientów o zmianach i dołączyć formularz umożliwiający wybór preferowanej formy kontaktu.

Mniej formalności przy inwestycjach w OZE

Od 2026 r. instalacje odnawialnych źródeł energii o mocy do 5 MW będą mogły działać na podstawie prostego wpisu do rejestru zamiast koncesji. W ramach deregulacji powstanie jeden wspólny rejestr wytwórców energii z instalacji odnawialnych, który obejmie zarówno dotychczasowe tzw. małe instalacje, jak i źródła o mocy od 1 do 5 MW. Obecni wytwórcy zostaną przeniesieni do rejestru automatycznie.

Większe instalacje fotowoltaiczne bez pozwolenia na budowę

Nowe przepisy znoszą obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę dla instalacji fotowoltaicznych do 500 kW, ale tylko pod pewnymi warunkami. Panele muszą służyć wyłącznie na potrzeby własne inwestora, nie mogą być stawiane na terenach chronionych (np. Natura 2000 czy parki krajobrazowe) i nie mogą oddawać wyprodukowanej energii do sieci. Jednocześnie projekt trzeba będzie skonsultować z rzeczoznawcą ds.  ochrony przeciwpożarowej, a po zakończeniu montażu – przekazać straży pożarnej plan instalacji.

Od kiedy zmiany wejdą w życie?

Ustawa zacznie obowiązywać w większości już 14 dni po ogłoszeniu, jednak część kluczowych rozwiązań – takich jak uproszczone rachunki za prąd, przejście na elektroniczną korespondencję czy nowe zasady koncesjonowania instalacji OZE – wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2026 r.

Co oznacza deregulacja energetyki 2025 dla przedsiębiorców i konsumentów?

Zmiany w ramach deregulacji w sektorze energetycznym mają przynieść korzyści zarówno odbiorcom energii, jak i przedsiębiorcom. Klienci indywidualni zyskają przejrzyste rachunki i łatwiejszy kontakt z dostawcami, natomiast firmy – mniej biurokracji przy inwestycjach w odnawialne źródła energii. Ułatwienia mogą stać się impulsem do szybszego rozwoju firmowych instalacji fotowoltaicznych i lokalnych projektów OZE.

Wsparcie kancelarii Accace Legal

W obliczu deregulacji w sektorze energetycznym wiele przedsiębiorstw staje przed nowymi obowiązkami prawnymi i administracyjnymi. Accace Legal wspiera firmy na każdym etapie zmian, oferując:

Skontaktuj się z ekspertami Accace Legal, aby szybko i bezpiecznie dostosować swoją firmę do zmian oraz w pełni wykorzystać korzyści deregulacji w sektorze energetycznym.


r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie zmienione przepisy dotyczące tego, jak naliczana jest opłata skarbowa za pełnomocnictwo składane elektronicznie – za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, takich jak: Portal Rejestrów Sądowych (PRS), Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG), Baza Adresów Elektronicznych (BAE), Platforma Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS) czy też Elektroniczne Księgi Wieczyste (EKW).

Zmiany te obowiązują już od kilku miesięcy, a praktyka pokazuje, że wpływają one na sposób składania dokumentów i obsługi spraw urzędowych w formie online. To jednak dopiero początek – Ministerstwo Finansów już zapowiada kolejne zmiany dotyczące opłaty skarbowej za pełnomocnictwo, które mogą znacząco wpłynąć na sposób załatwiania spraw urzędowych.

Opłata skarbowa za pełnomocnictwo – przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2025 roku

Wraz z początkiem 2025 roku zmieniły się zasady dotyczące tego, jak naliczana i przekazywana jest opłata skarbowa za pełnomocnictwo bądź dokumenty prokury (oraz ich odpisy, wypisy czy kopie) składane elektronicznie poprzez system teleinformatyczny. Omawiana nowelizacja objęła zatem swym zakresem wyłącznie dokumenty składane w formie elektronicznej.
Najważniejszą zmianą jest nowe określenie organu podatkowego właściwego do przyjmowania tej opłaty skarbowej.
Przed 1 stycznia 2025 r. organ właściwy dla omawianej czynności ustalany był na podstawie miejsca złożenia dokumentu pełnomocnictwa lub prokury.

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują nowe zasady. W zależności od sytuacji, organem właściwym do przyjęcia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo jest:

Warto zaznaczyć, że w przypadku pełnomocnictw składanych w formie papierowej, zasady dotyczące właściwego organu pozostają bez zmian.

Jednolite zasady dla opłaty skarbowej za pełnomocnictwo w formie papierowej i elektronicznej

Ministerstwo Finansów pracuje obecnie nad kolejną nowelizacją przepisów, która ma zostać wprowadzona w ramach tzw. pakietu deregulacyjnego.

Głównym celem tych zmian jest ujednolicenie zasad wnoszenia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo i dokumenty prokury, niezależnie od formy ich złożenia – papierowej czy elektronicznej. Dzięki temu obowiązki stron mają stać się prostsze i bardziej przejrzyste.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, zarówno przy pełnomocnictwach papierowych, jak i elektronicznych, opłata skarbowa za pełnomocnictwo będzie wnoszona do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę mocodawcy.

W przypadku, gdy pełnomocnictwo bądź prokura zostaną udzielone przez więcej niż jednego mocodawcę w jednym dokumencie, właściwym organem, podobnie jak w obecnej regulacji, będzie organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę mocodawcy wskazanego w dokumencie jako pierwszy, pod warunkiem, że posiada on miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce.

Jeśli natomiast żaden z mocodawców nie będzie miał miejsca zamieszkania ani siedziby na terytorium Polski, organem właściwym do przyjęcia opłaty pozostanie, bez zmian, Prezydent m.st. Warszawy.

Opłata skarbowa za pełnomocnictwo – kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Jak wynika z zapowiedzi Ministerstwa Finansów, nowelizacja przepisów może zostać wdrożona jeszcze przed końcem 2025 roku.

Oznacza to, że obecnie obowiązujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo oraz dokumenty prokury zostaną wkrótce zastąpione nowym, jednolitym systemem – określanym jako znacznie prostszy i bardziej przejrzysty dla wszystkich zainteresowanych stron.

Wsparcie kancelarii Accace Legal

Jeżeli nowe zasady wnoszenia opłaty skarbowej budzą wątpliwości lub chcesz upewnić się, że Twoja organizacja prawidłowo stosuje aktualne przepisy – skontaktuj się z zespołem Accace Legal. Nasi prawnicy pomogą przeanalizować obowiązki wynikające z obecnych regulacji, przygotować procesy pod nadchodzące zmiany oraz uniknąć ryzyka błędów w obsłudze pełnomocnictw i prokur. Zapewniamy kompleksowe wsparcie zarówno dla przedsiębiorstw działających w Polsce, jak i podmiotów zagranicznych.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Od 14 sierpnia do 15 września 2025 r. rusza nabór do ogólnopolskiego pilotażu skróconego czasu pracy, prowadzonego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Pracodawcy będą mogli uzyskać do 1 mln zł dofinansowania na wdrożenie rozwiązań, które skrócą czas pracy bez obniżenia wynagrodzeń i zatrudnienia. Program ma na celu przetestowanie modeli skróconego tygodnia pracy w polskich firmach.

Na czym polega pilotaż skróconego czasu pracy 2025?

Program prowadzony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma umożliwić pracodawcom:

Skrócony czas pracy będzie badany pod kątem wpływu na:

Dla kogo pilotaż skróconego czasu pracy?

Zasady udziału w programie:

Etapy pilotażu i czas trwania

Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 obejmuje:

  1. Przygotowanie: projektowanie modelu, badania wstępne pracodawcy i pracowników.
  2. Testowanie (12 miesięcy):
    • I półrocze: min. 10% skrócenia czasu pracy,
    • II pòłrocze: min. 20% skrócenia czasu pracy.
  3. Podsumowanie: raport z efektów i rekomendacje.

Kto może wziąć udział?

Do udziału w naborze uprawnione są:

Warunkiem udziału jest m.in. co najmniej 12-miesięczny okres prowadzenia działalności oraz złożenie kompletnego wniosku w terminie.

Dofinansowanie na wdrożenie skróconego czasu pracy

Rząd przeznaczył 10 mln zł z Funduszu Pracy na realizację programu w 2025 roku. Każdy pracodawca – publiczny, sektora prywatnego, a także fundacja lub stowarzyszenie – będzie mógł otrzymać do 1 mln zł dofinansowania na wdrożenie skróconego tygodnia pracy.

Warunki udziału dla podmiotów prywatnych

Pracodawcy sektora prywatnego chcący wziąć udział w pilotażu nie muszą spełniać dodatkowych wymagań dotyczących np. wielkości przedsiębiorstwa czy branży. Kryteria te mogą jednak mieć wpływ na pozytywne rozpatrzenie wniosku. Warunkiem jest jedynie wykazanie dotychczasowej lub deklarowanej współpracy z urzędami pracy. Przez deklarowaną współpracę rozumie się zobowiązanie do przekazywania informacji o wynikach pilotażu do właściwego terytorialnie powiatowego urzędu pracy. Z kolei dotychczasowa współpraca może obejmować m.in. zgłaszanie ofert pracy do bazy ePraca, korzystanie z instrumentów rynku pracy, realizację form wsparcia oferowanych przez urząd pracy, udział w projektach współfinansowanych z EFS lub EFS+, czy korzystanie z Krajowego Funduszu Szkoleniowego.

W przypadku wystąpienia pomocy publicznej lub pomocy de minimis konieczne jest spełnienie wszystkich zasad wynikających z jej udzielania – w tym złożenie kompletu dokumentów wymaganych przez przepisy. Wnioskodawca nie może przekroczyć dopuszczalnej wysokości pomocy de minimis, która wynosi 300 000 euro w okresie trzech lat. W przypadku przekroczenia tego limitu złożenie wniosku nie będzie możliwe.

Wnioski, które spełnią kryteria formalne, zostaną przyporządkowane do jednego z 12 koszyków, wyodrębnionych na podstawie połączenia dwóch kryteriów: grup sekcji PKD (3 grupy) oraz wielkości zatrudnienia w podmiocie (4 kategorie). Liczba miejsc w każdym koszyku została określona w poniższej tabeli:

Grupa sekcji PKDDo 9 pracowników10–49 pracowników50–249 pracownikówOd 250 pracowników
Grupa I (A–E) – m.in. rolnictwo, przemysł, energetyka, gospodarka odpadami7543
Grupa II (F–M) – m.in. budownictwo, handel, transport, IT, finanse, nieruchomości10864
Grupa III (N–V) – m.in. usługi profesjonalne, edukacja, zdrowie, administracja, kultura, NGO8753

Do dofinansowania zostaną zarekomendowane projekty, które uzyskają najwyższą punktację w ramach każdego z koszyków, zgodnie z przydzieloną pulą miejsc. Jeżeli pula miejsc w danym koszyku nie zostanie w pełni wykorzystana, dofinansowanie mogą otrzymać projekty z innych koszyków, które uzyskały najwyższą liczbę punktów w skali całego naboru. Finansowanie będzie przyznawane do momentu wyczerpania środków przeznaczonych na realizację pilotażu.

Terminy i dokumentacja

Przykłady z Polski: gdzie już wdrożono skrócony tydzień pracy?

Choć ogólnopolski pilotaż rusza dopiero teraz, niektóre miasta już wcześniej wprowadziły czterodniowy tydzień pracy:

W żadnym z tych przypadków zmiana nie wpłynęła negatywnie na jakość obsługi mieszkańców.

Dlaczego warto skorzystać?

Wprowadzenie krótszego tygodnia pracy bez utraty dochodów to jeden z najczęściej dyskutowanych trendów na rynku pracy. Przeprowadzony pilotaż pozwoli przetestować rzeczywiste efekty tego rozwiązania w różnych branżach i organizacjach. Wyniki mogą stanowić podstawę do szerszej dyskusji o zmianach w Kodeksie pracy.

Wsparcie kancelarii prawnej Accace Legal

Zastanawiasz się nad udziałem w programie skróconego czasu pracy 2025? Kancelaria Accace Legal doradza pracodawcom w analizie ryzyk, przygotowaniu modeli organizacyjnych oraz obsłudze formalnej wniosków i rozliczeń. Skontaktuj się z nami, by omówić wsparcie dopasowane do potrzeb Twojej firmy.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Z dniem 1 czerwca 2025 roku weszły w życie jedne z najistotniejszych zmian w polskim prawie migracyjnym od lat. Nowe regulacje mają na celu nie tylko usprawnienie procedur związanych z zatrudnianiem i legalizacją pobytu cudzoziemców, ale także dostosowanie krajowych przepisów do unijnych standardów. Zmiany w prawie migracyjnym to odpowiedź na rosnące potrzeby rynku pracy, zmieniające się warunki demograficzne oraz coraz większą liczbę obcokrajowców osiedlających się i pracujących w Polsce. Przewidziano także rozszerzenie ochrony praw pracowników oraz nowe uprawnienia dla Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy

Kluczowe akty prawne wprowadzające zmiany w prawie migracyjnym

Zmiany zostały wprowadzone pakietem czterech ustaw:

Cyfryzacja jako element zmian w prawie migracyjnym

Zgodnie z wprowadzonymi zmianami w prawie migracyjnym, wszystkie wnioski dotyczące legalizacji pracy cudzoziemców – w tym o zezwolenie na pracę oraz oświadczenia o powierzeniu pracy – będą składane wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem dedykowanego systemu teleinformatycznego. Wnioski złożone w innej formie będą pozostawiane bez rozpoznania (art. 8 ust. 2–5 ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom).

System obsługi obejmuje również składanie wyjaśnień, odwołań, przekazywanie dokumentacji oraz doręczanie decyzji i pism – wszystko odbywa się przez indywidualne konto w systemie (art. 72 ustawy). Nowe przepisy migracyjne mają na celu uproszczenie procedur, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz ograniczenie biurokracji.

Pracodawcy będą zobowiązani do przekazania kopii podpisanej umowy z cudzoziemcem przed rozpoczęciem pracy – dotyczy to zarówno przypadków, gdy wymagane jest zezwolenie na pracę, jak i zarejestrowane oświadczenie. Zmiany w prawie migracyjnym obejmują także nowe obowiązki dla delegujących pracowników do Polski.

Jeśli cudzoziemiec nie podejmie pracy lub zakończy ją przed wskazanym terminem, pracodawca musi poinformować o tym właściwy organ. W konsekwencji organ unieważni oświadczenie lub uchyli wydane zezwolenie.

W ramach zmian w prawie migracyjnym, cyfryzacja obejmie również procedury legalizacji pobytu – jednak nastąpi to na późniejszym etapie. Instytucje publiczne mają dwa lata na wdrożenie tych rozwiązań. Do tego czasu postępowania pobytowe będą prowadzone na dotychczasowych zasadach.

Zmiany w prawie migracyjnym: uproszczenie procedur legalizacji pracy

Zmiany w prawie migracyjnym wprowadzają uproszczenia w procedurach legalizacji pracy cudzoziemców. Zniesiony został obowiązek badania lokalnego rynku pracy oraz uzyskiwania tzw. opinii starosty przed wydaniem zezwolenia na pracę. W ramach nowych przepisów migracyjnych, ich miejsce zajęły listy zawodów deficytowych, ustalane na poziomie powiatów w oparciu m.in. o stopę bezrobocia i liczbę zwolnień grupowych. W przypadku zawodów uznanych za deficytowe zmiany w prawie migracyjnym przewidują ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców.  Celem tych regulacji jest lepsza ochrona polskich pracowników oraz elastyczne reagowanie na zmieniającą się sytuację na rynku pracy.

Nowelizacja jest odpowiedzią na rosnącą liczbę zwolnień grupowych – w 2024 r. zgłoszono ich ponad 37 tys., a początek 2025 r. wskazuje na kontynuację tego trendu. Mimo to zmiany w prawie migracyjnym nie przewidują dodatkowej ochrony dla cudzoziemców, którzy również mogą być objęci zwolnieniami.

Niebieska Karta UE po zmianach w prawie migracyjnym – co się zmienia od 2025 roku?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie znaczące zmiany w prawie migracyjnym, dotyczące systemu przyznawania i użytkowania Niebieskiej Karty UE w Polsce. Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach wprowadza rozwiązania, które mają zwiększyć elastyczność i atrakcyjność tego zezwolenia dla wysoko wykwalifikowanych pracowników spoza Unii Europejskiej. Zmiany w prawie migracyjnym obejmują m.in. liberalizację warunków zatrudnienia, rozszerzenie uprawnień zawodowych, możliwość prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełną cyfryzację procedur.

Poniżej przedstawiono syntetyczne porównanie stanu prawnego przed i po zmianach:

WymaganiaPrzed 1 czerwca 2025 r.Po 1 czerwca 2025 r.
Minimalny okres umowy12 miesięcy6 miesięcy
Mobilność wewnątrzunijnaNiedostępnaMożliwość pracy w innym państwie UE do 90 dni w ciągu 180 dni bez dodatkowych zezwoleń (mobilność krótkoterminowa); mobilność długoterminowa wymaga zezwolenia
Prowadzenie działalności gospodarczejZabronioneDozwolone w ramach posiadanej Niebieskiej Karty (wydanej przed i po 1.06.2025)
Forma decyzjiZawiera szczegóły dot. pracodawcy i stanowiskaBez wskazania pracodawcy ani stanowiska
Zmiana pracodawcy/stanowiska (posiadacze <2 lata)Wymaga zmiany decyzjiMożliwa bez zmiany zezwolenia (o ile praca nadal w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji i za odpowiednim wynagrodzeniem)
Minimalne wynagrodzenie (dla wniosków w 2025 r.)Nie określono jednolitego proguNie mniej niż 12 272,58 zł brutto/miesięcznie
Obowiązki informacyjne wobec WojewodyZmiana warunków pracy/pracodawcy lub utrata pracy – w ciągu 15 dni roboczychObowiązek zgłoszenia: utraty pracy, zmiany podmiotu zatrudniającego, utraty kwalifikacji lub rozpoczęcia mobilności długoterminowej
Okres ochronny po utracie pracy90 dni6 miesięcy (dla posiadaczy Niebieskiej Karty przez co najmniej 2 lata); przed upływem 2 lat – bez zmian
Tryb składania dokumentówPapierowyWyłącznie elektroniczny – zdalne składanie wniosków i wgląd w status sprawy

Te zmiany stanowią istotny krok w kierunku zwiększenia dostępności i funkcjonalności Niebieskiej Karty UE w Polsce, wspierając mobilność, przedsiębiorczość oraz napływ wykwalifikowanych specjalistów na rynek pracy.

Zaostrzenie sankcji – surowsze kary od czerwca 2025

Zmiany w prawie migracyjnym znacząco zaostrzają sankcje za nielegalne powierzanie pracy cudzoziemcom. Podstawowa kara grzywny dla pracodawcy wynosi od 3 000 zł do 50 000 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca (art. 84 ust. 1 i 13 ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP). Oznacza to, że kary będą ustalane proporcjonalnie do liczby wykrytych naruszeń, a nie – jak dotychczas – łącznie za wszystkie uchybienia. Dla porównania: wcześniej maksymalna kara wynosiła 30 000 zł, niezależnie od skali nieprawidłowości.

Przykład: w przypadku ujawnienia 10 nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców, minimalna kara wyniesie 30 000 zł, a maksymalna – 50 000 zł.

Dodatkowe sankcje – w wysokości do 6 000 zł za osobę – przewidziano w przypadkach poważniejszych naruszeń, takich jak wprowadzenie cudzoziemca w błąd, żądanie korzyści majątkowej w zamian za działania dotyczące legalizacji zatrudnienia czy składanie fałszywych oświadczeń.

Ustawa przewiduje również grzywnę dla cudzoziemca – nie niższą niż 1 000 zł – za podejmowanie pracy bez wymaganych zezwoleń.

W związku z wprowadzonymi zmianami w prawie migracyjnym, pracodawcy powinni szczególnie dbać o kompletności i autentyczność dokumentacji pracowniczej. W razie wątpliwości co do legalności dokumentów cudzoziemców, warto skorzystać z publicznego rejestru PRADO (Public Register of Authentic Identity and Travel Documents Online) lub skonsultować się ze Strażą Graniczną bądź specjalistą ds. legalizacji pracy.

Równocześnie rozszerzono uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej – od czerwca kontrole mogą być przeprowadzane bez wcześniejszego zawiadomienia, co ma zwiększyć skuteczność wykrywania nielegalnego zatrudnienia. Inspektorzy zyskają także możliwość nakładania administracyjnych kar grzywny do 10 000 zł bez udziału sądu, m.in. za naruszenia określone w art. 84 ustawy.

Zmiany w prawie migracyjnym mają na celu nie tylko zwiększenie skuteczności kontroli, lecz także zmotywowanie pracodawców do prawidłowego przygotowywania, prowadzenia i przechowywania dokumentacji związanej z zatrudnieniem cudzoziemców. Brak dochowania należytej staranności może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych, w tym utraty prawa do dalszego zatrudniania obcokrajowców.

Skutki zmian w prawie migracyjnym

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców, wprowadzone w ramach szerszych zmian w prawie migracyjnym, obejmują cyfryzację i uproszczenie procedur – wnioski i dokumenty składane są wyłącznie online, a test rynku pracy został zniesiony. To sygnał stopniowej ewolucji systemu legalizacji zatrudnienia. Równocześnie jednak pojawiły się nowe obowiązki, ostrzejsze sankcje i więcej powodów do odmowy zezwoleń, co ma już charakter rewolucyjny. Czy będzie łatwiej, czy trudniej – okaże się dopiero w praktyce.

Wsparcie kancelarii prawnej Accace Legal

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak zmiany w prawie migracyjnym wpłyną na Twoją działalność albo potrzebujesz wsparcia przy legalizacji pracy i pobytu cudzoziemców, zapraszamy do kontaktu z ekspertami kancelarii prawnej Accace Legal. Nasz zespół pomoże Ci bezpiecznie i sprawnie wdrożyć nowe obowiązki oraz uniknąć ewentualnych ryzyk prawnych i finansowych wynikających z nowelizacji przepisów. Skontaktuj się z nami już dziś i miej pewność, że Twoja firma jest gotowa na nadchodzące zmiany.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Nowelizacja ustawy o obywatelstwie polskim jest obecnie przedmiotem prac w polskim parlamencie. Projektowane zmiany mogą istotnie wpłynąć na procedury oraz kryteria ubiegania się o obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeśli jesteś cudzoziemcem mieszkającym w Polsce i planujesz złożyć wniosek o uznanie za obywatela RP, warto już teraz zapoznać się z proponowanymi zmianami.

Nowelizacja ustawy o obywatelstwie polskim: nowe zasady dla osób ubiegających się o obywatelstwo

Projekt ustawy o obywatelstwie polskim (druk nr 1273), przewiduje istotną zmianę w warunkach ubiegania się o obywatelstwo. Zgodnie z propozycją, minimalny wymagany okres nieprzerwanego pobytu na terytorium Polski ma zostać wydłużony z 3 do 10 lat – dotyczy to osób ubiegających się o nadanie obywatelstwa polskiego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 1 obowiązującej ustawy.

Nowe przepisy obejmą cudzoziemców, którzy:

Pozostałe warunki uzyskania obywatelstwa pozostają bez zmian. Nowelizacja nie wpływa również na zasady obowiązujące małżonków obywateli polskich, posiadaczy Karty Polaka czy uchodźców – dla tych grup obowiązują krótsze okresy pobytu.

Od kiedy zmiana wejdzie w życie?

Chociaż nowelizacja ustawy o obywatelstwiepolskim nie została jeszcze uchwalona, jeśli projekt przejdzie proces legislacyjny, nowe przepisy wejdą, w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Ważna informacja dla osób planujących złożenie wniosku: jeśli zrobisz to przed wejściem w życie nowelizacji, będą Cię obowiązywać dotychczasowe przepisy – czyli m.in. 3-letni minimalny okres pobytu na terytorium Polski.

Nowelizacja ustawy o obywatelstwie polskim – co to oznacza w praktyce?

Jeśli mieszkasz w Polsce ponad 3 lata i spełniasz pozostałe warunki, warto rozważyć złożenie wniosku jak najszybciej, zanim przepisy się zmienią. Nowelizacja ustawy o obywatelstwie polskim znacząco wydłuży wymagany okres pobytu.

Po wejściu w życie nowych przepisów cudzoziemcy będą musieli udokumentować co najmniej 10 lat nieprzerwanego pobytu w Polsce, co może wydłużyć drogę do uzyskania obywatelstwa nawet o kilka lat.

Projekt ustawy ma na celu pogłębienie integracji cudzoziemców z polskim społeczeństwem i dostosowanie prawa do standardów obowiązujących w innych krajach Unii Europejskiej takich jak Włochy czy Austria, gdzie również obowiązuje 10-letni okres pobytu.

Wsparcie kancelarii Accace Legal

Jeśli nie masz pewności, czy spełniasz warunki lub chcesz przygotować wniosek o obywatelstwo – skontaktuj się z naszą kancelarią. Pomożemy Ci przejść przez cały proces.


r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Odzyskiwanie należności to nieodłączny element odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej. Opóźnienia w płatnościach mogą prowadzić do zaburzenia płynności finansowej, a w dalszej perspektywie – do utraty rentowności czy ograniczenia zdolności inwestycyjnych. Dlatego każda organizacja powinna mieć przemyślany plan działania w zakresie odzyskiwania należności.

W niniejszym artykule pokazujemy, jak krok po kroku zaplanować proces odzyskiwania należności – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego oraz rozporządzeniami unijnymi. Omawiamy dostępne narzędzia: wezwania do zapłaty, negocjacje, mediacje, postępowania sądowe i elektroniczne oraz ścieżki transgraniczne w ramach UE.

Jak odzyskiwać należności zgodnie z prawem?

Zarządzanie wierzytelnościami stanowi istotny element odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej. Opóźnienia w płatnościach mogą prowadzić do zaburzenia płynności finansowej, a w dalszej perspektywie – do utraty rentowności lub ograniczenia zdolności inwestycyjnych. Dlatego każda organizacja powinna być przygotowana na sytuacje, w których konieczne jest podjęcie działań windykacyjnych.

Polskie przepisy – w szczególności Kodeks cywilny oraz Kodeks postępowania cywilnego – przewidują szereg skutecznych instrumentów służących dochodzeniu roszczeń. W zależności od okoliczności sprawy możliwe jest skorzystanie z rozwiązań polubownych (wezwanie do zapłaty, zawezwanie do próby ugodowej, negocjacje, mediacje), a w razie potrzeby – z drogi sądowej, w tym postępowań nakazowych, upominawczych czy elektronicznych (EPU).

Profesjonalna windykacja – prowadzona zgodnie z obowiązującym stanem prawnym i z poszanowaniem relacji kontraktowych – pozwala nie tylko zwiększyć szansę na odzyskanie należności, ale także ograniczyć koszty oraz czas trwania sporu. Należy przy tym pamiętać, że zaniechanie działań może skutkować przedawnieniem roszczeń, a w niektórych przypadkach również odpowiedzialnością po stronie zarządzających podmiotem.

Jak rozpocząć proces odzyskiwania należności?

Skuteczne dochodzenie należności wymaga przemyślanego planu działania, dostosowanego do sytuacji dłużnika, rodzaju zobowiązania i dostępnych dokumentów. Pierwszym krokiem powinno być zebranie i uporządkowanie dowodów istnienia długu – umów, faktur, potwierdzeń płatności, korespondencji czy wcześniejszych wezwań do zapłaty.

Następnie, w zależności od okoliczności, warto rozpocząć postępowanie polubowne – umożliwiające odzyskanie środków bez angażowania sądu – lub podjąć działania sądowe, jeśli dłużnik unika współpracy.

Poniżej przedstawiamy dostępne ścieżki postępowania:

Windykacja polubowna – szybka i profesjonalna reakcja

Naszym celem jest odzyskanie należności bez konieczności kierowania sprawy do sądu – sprawnie, skutecznie i z poszanowaniem relacji biznesowych.

1. Wezwanie do zapłaty

Podstawowy krok – pismo zawierające dane stron, kwotę zadłużenia, termin płatności oraz informację o możliwych dalszych działaniach.

Wezwanie ma na celu nie tylko poinformowanie dłużnika, ale również udokumentowanie próby rozwiązania sporu na drodze pozasądowej.

2. Zawezwanie do próby ugodowej

W przypadku braku reakcji na wezwanie do zapłaty, wierzyciel może złożyć w sądzie wniosek o przeprowadzenie próby ugodowej. Jest to formalne postępowanie, które może zakończyć się zawarciem ugody zatwierdzonej przez sąd.

Korzyści:

3. Negocjacje

Alternatywą lub uzupełnieniem próby ugodowej są negocjacje między stronami. Bezpośrednie rozmowy mogą doprowadzić do wypracowania akceptowalnego porozumienia – np. harmonogramu spłat, umorzenia części długu, zabezpieczenia wierzytelności.

4. Mediacje

Jeśli rozmowy bezpośrednie są trudne lub zakończyły się niepowodzeniem, warto rozważyć mediację – z udziałem bezstronnego mediatora – szczególnie skuteczną w sprawach spornych lub wymagających zachowania dobrych relacji.

5. Rozłożenie na raty

Efektem udanych negocjacji lub mediacji może być ustalenie planu ratalnego, określającego nową wysokość i terminy rat, zasady naliczania odsetek, zabezpieczenia i sankcje za naruszenie warunków.

Rozłożenie długu na raty często zwiększa szanse na odzyskanie należności, minimalizując ryzyko dalszych kosztów.

Podsumowanie

Windykacja polubowna opiera się na konstruktywnym podejściu i elastycznym dopasowaniu narzędzi do konkretnej sytuacji. Dzięki takim działaniom jak wezwanie do zapłaty, próba ugodowa, negocjacje, mediacje czy rozłożenie długu na raty, można osiągnąć korzystne porozumienie dla obu stron. W każdej sprawie dobieramy odpowiednią ścieżkę postępowania, analizując charakter długu, postawę dłużnika oraz cele wierzyciela.

Windykacja sądowa – gdy polubownie się nie da

W przypadku odmowy współpracy ze strony dłużnika, kierujemy sprawę do sądu. Reprezentujemy Klienta na każdym etapie postępowania i nadzorujemy wykonanie wyroku. Poniżej przedstawiamy charakterystykę głównych form postępowań sądowych dotyczących zapłaty należności:

1. Powództwo o zapłatę

To formalne rozpoczęcie procesu sądowego, polegające na złożeniu pozwu przeciwko dłużnikowi. Wierzyciel przedstawia dowody potwierdzające istnienie roszczenia (np. faktury, umowy, wezwania), a sąd rozpoznaje sprawę zgodnie z obowiązującą procedurą. W zależności od rodzaju sprawy i dokumentacji możliwy jest wybór trybu: zwyczajnego, nakazowego, upominawczego lub EPU (Elektronicznego Postępowania Upominawczego) – uproszczonego, szybkiego trybu prowadzonego online przez e-sąd w Lublinie, idealnego dla niespornych roszczeń udokumentowanych fakturami.

2. Postępowanie zwyczajne

Ten tryb stosowany jest w sprawach bardziej skomplikowanych, gdzie spór między stronami jest wyraźny lub dokumentacja nie daje podstaw do uproszczonego rozpoznania. Postępowanie zwyczajne zakłada:

Jest to proces zdecydowanie bardziej czasochłonny niż postępowania uproszczone (nakazowe, upominawcze czy EPU), ponieważ wymaga pełnej wymiany pism, przeprowadzenia postępowania dowodowego oraz osobistego zaangażowania stron. Czas trwania może sięgać od kilku miesięcy do nawet kilku lat – w zależności od stopnia skomplikowania sprawy oraz obciążenia sądu.

Postępowanie zwyczajne bywa jednak niezbędne w sytuacjach spornych, szczególnie gdy dłużnik kwestionuje roszczenie lub zgłasza zarzuty co do jego zasadności.

3. Postępowanie nakazowe

Ten tryb jest znacznie szybszy, ale wymaga spełnienia określonych warunków. Sąd może wydać nakaz zapłaty bez rozprawy, jeśli roszczenie zostało dobrze udokumentowane – np. wekslem, uznanym rachunkiem, zaakceptowaną fakturą czy potwierdzoną notą księgową. Atutem postępowania nakazowego jest:

4. Postępowanie upominawcze

W tym trybie sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie prostych dokumentów, takich jak faktura czy umowa, bez wzywania stron na rozprawę. Różni się od postępowania nakazowego tym, że nie wymaga tak silnych dowodów jak np. weksel. Jeśli dłużnik nie zareaguje w terminie 14 dni (poprzez wniesienie sprzeciwu), nakaz staje się prawomocny i stanowi tytuł egzekucyjny.

Jest to tryb często wykorzystywany w typowych sprawach gospodarczych, gdzie wierzytelność wynika z prostych, niekwestionowanych dokumentów.

5. EPU – Elektroniczne Postępowanie Upominawcze

EPU to cyfrowa forma postępowania upominawczego, prowadzona przez e-sąd w Lublinie. Pozwala na szybkie i tanie dochodzenie należności przez Internet. Charakterystyka EPU:

EPU sprawdza się w przypadku nieskomplikowanych, jednoznacznych roszczeń. Jeżeli pozwany wniesie sprzeciw, powód musi złożyć pozew w sądzie właściwym miejscowo. Sprawa będzie wówczas rozpoznawana w zwykłym trybie.

Windykacja transgraniczna – działania w UE

Europejskie Postępowanie Nakazowe (EPN)

Jest to uproszczona procedura służąca dochodzeniu niespornych roszczeń pieniężnych w relacjach transgranicznych, prowadzona na podstawie Rozporządzenia (WE) nr 1896/2006. Ma zastosowanie w sprawach cywilnych i handlowych między podmiotami z różnych państw członkowskich Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii).

Kiedy się sprawdza:

Jak przebiega:

Korzyści:

Ograniczenia:

Europejskie Postępowanie w Sprawie Drobnych Roszczeń

To procedura przeznaczona do dochodzenia wierzytelności transgranicznych w obrębie Unii Europejskiej, jeśli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 5 000 euro (bez odsetek i kosztów). Została stworzona z myślą o uproszczeniu i przyspieszeniu dochodzenia należności w relacjach międzynarodowych.

Główne cechy:

Przewidywane koszty postępowania

Podsumowanie i wsparcie kancelarii Accace Legal

Skuteczne odzyskiwanie należności wymaga znajomości przepisów prawa, strategicznego podejścia oraz umiejętnego doboru środków. Dzięki instrumentom takim jak wezwanie do zapłaty, postępowania sądowe, EPU czy procedury unijne, przedsiębiorcy mają do dyspozycji zestaw narzędzi pozwalających odzyskać dług szybko, zgodnie z prawem i przy możliwie niskim ryzyku.

W każdej sytuacji warto przeanalizować postawę dłużnika, wartość roszczenia i możliwe konsekwencje, aby dobrać najbardziej efektywną ścieżkę działania.

Potrzebujesz wsparcia w odzyskiwaniu należności? Skontaktuj się z zespołem kancelarii prawnej Accace Legal – nasi prawnicy pomogą Ci dobrać właściwe rozwiązania, przygotują niezbędną dokumentację i poprowadzą sprawę, zarówno na etapie polubownym, jak i sądowym – także w relacjach międzynarodowych. Postaw na skuteczność i bezpieczeństwo prawne.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

Jawność wynagrodzeń to temat, który w ostatnich miesiącach zyskał na znaczeniu zarówno w debacie publicznej, jak i wśród pracodawców. W Polsce trwają konkretne działania legislacyjne, które mają na celu zwiększenie przejrzystości wynagrodzeń i ograniczenie nierówności płacowych, zwłaszcza ze względu na płeć.

9 maja 2025 roku Sejm RP uchwalił ustawę nowelizującą Kodeks pracy, wprowadzającą obowiązek informowania o wynagrodzeniu już na etapie rekrutacji. To ważny krok w kierunku zwiększenia jawności wynagrodzeń na polskim rynku pracy.

Ustawa wprowadzająca obowiązek informowania kandydatów do pracy o wysokości wynagrodzenia oraz doprecyzowująca zakaz dyskryminacji na etapie rekrutacji, została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 18 czerwca 2025 r. Przepisy wejdą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Z uwagi na to, iż ustawa nie została jeszcze opublikowana, przepisy najprawdopodobniej zaczną obowiązywać dopiero w 2026 r.

Jawność wynagrodzeń w praktyce – co się zmienia?

Zgodnie z nowymi przepisami kandydaci do pracy będą mieli prawo do informacji o wysokości wynagrodzenia oraz postanowieniach regulaminu wynagradzania albo układu zbiorowego pracy, które to wynagrodzenie kształtują. Celem nowelizacji jest zapewnienie jawności wynagrodzeń, a także transparentnych warunków pracy oraz usunięcie niepewności kandydatów co do warunków zatrudnienia na stanowisku, na które aplikują.

W ramach obowiązku dotyczącego jawności wynagrodzeń, pracodawca jest zobowiązany przekazać informacje o wynagrodzeniu:

Informacja o wynagrodzeniu powinna obejmować jego początkową wysokość lub przedział, w którym będzie się znajdować. Oferta wynagrodzenia powinna być ukształtowana na podstawie obiektywnych, neutralnych i niedyskryminacyjnych kryteriów, tak aby była zgodna z zasadami jawności wynagrodzeń. Widełki płacowe powinny realnie odzwierciedlać warunki zatrudnienia i stanowić dla pracownika punkt odniesienia, co umożliwi prowadzenie negocjacji w dobrej wierze. Nie spełnią tego wymogu zbyt szerokie przedziały wynagrodzenia, np. 5-15 tys. zł, które w praktyce podważają ideę jawności wynagrodzeń.

W ustawie dodano także przepis zobowiązujący pracodawcę do zapewnienia, aby ogłoszenia o naborze na stanowisko oraz nazwy stanowisk były neutralne pod względem płci, a proces rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminujący. Takie działania mają uzupełniać obowiązek w zakresie jawności wynagrodzeń, przyczyniając się do budowania przejrzystych i równych zasad rekrutacji. Aby zapewnić zgodność z zasadą jawności wynagrodzeń, najprościej jest określić stanowisko w formie zarówno rodzaju męskiego, jak i żeńskiego (np. specjalista/specjalistka). Podkreślić jednak należy, że zakaz dyskryminacji w procesie rekrutacji nie jest nowością – wynika on z już obowiązujących przepisów prawa pracy, a obecne zmiany mają na celu ich doprecyzowanie oraz wzmocnienie w kontekście jawności wynagrodzeń.

Co istotne, w celu wzmocnienia zasad jawności wynagrodzeń pracodawcy nie będą mogli także pytać podczas rozmów rekrutacyjnych o wynagrodzenie kandydata w obecnym stosunku pracy oraz w poprzednich stosunkach pracy. Zakaz ten jest spójny z ideą jawności wynagrodzeń, która zakłada, że to oferta pracodawcy, a nie dotychczasowe zarobki kandydata, powinny decydować o proponowanym wynagrodzeniu.

W wielu firmach przyjęto już tę zasadę jako dobrą praktykę. Aby jednak zapewnić równe traktowanie wszystkich kandydatów do pracy i konsekwentnie realizować politykę jawności wynagrodzeń, ustawodawca zdecydował się na jej formalne uregulowanie.

Odszkodowania w przypadku naruszenia zasad jawności wynagrodzeń

Ustawodawca wprowadzając nowe przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń, nie zabezpieczył ich dodatkową sankcją (np. w postaci rozszerzenia katalogu wykroczeń przeciwko prawom pracownika). Jedynym środkiem egzekwowania omawianych regulacji będzie więc powództwo o odszkodowanie przewidziane w art. 183d Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem:

Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.”

Każdemu kandydatowi, wobec którego naruszono przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń, przysługuje odszkodowanie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Do uzyskania tego odszkodowania wystarczające będzie uprawdopodobnienie samego faktu naruszenia, wówczas pracodawca będzie musiał udowodnić, że nie dopuścił się naruszenia zakazu dyskryminacji. Aby otrzymać wyższe odszkodowanie, powód będzie musiał wykazać rzeczywistą wysokość szkody lub krzywdy.

Jawność wynagrodzeń wspierana przez MRPiPS i Komisję Kodyfikacyjną 

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pozytywnie oceniło ograniczenie przepisów do etapu rekrutacji, co spotkało się z aprobatą sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. 

Jawność wynagrodzeń w kontekście unijnych regulacji – jak projekt ustawy odnosi się do dyrektywy 2023/970? 

Warto podkreślić, że przyjęta ustawa nie stanowi implementacji dyrektywy 2023/970 w sprawie równości wynagrodzeń i przejrzystości warunków pracy. Mimo to odnosi się do zbliżonej problematyki, koncentrując się na jawności wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. 

Wsparcie Accace

Kancelaria prawna Accace Legal zapewnia doradztwo w zakresie dostosowania polityki płacowej i procedur rekrutacyjnych do nowych wymogów, aby przedsiębiorcy mogli skutecznie wdrożyć obowiązki związane z publikowaniem informacji o wynagrodzeniu, jednocześnie zapewniając zgodność z przepisami RODO oraz innymi regulacjami prawnymi. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy pomóc Twojej firmie we wdrożeniu zmian w zakresie jawności wynagrodzeń.

r. pr. Michał Mostrąg
Senior Associate | Accace Legal
Skontaktuj się z nami
Agnieszka_Samborska_accace
r. pr. Agnieszka Samborska
Partner | Accace Legal
Skontaktuj się z nami

map-markerdownloadcross