Według danych z końca lipca 2024 r., w Polsce było zarejestrowane łącznie 70 579-osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych (BEV). Przez pierwsze siedem miesięcy br. ich liczba zwiększyła się o 14 102 szt. (tj. o 6% więcej niż w analogicznym okresie 2023 r.)[1]

Rozwój elektromobilności w Polsce nabiera coraz większego tempa. Wzrasta liczba samochodów elektrycznych na naszych drogach, co prowadzi do rosnącego zapotrzebowania na infrastrukturę ładowania. W związku z tym coraz więcej właścicieli nieruchomości w tym przedsiębiorców decyduje się na instalację stacji ładowania.

Jaki wpływ ma stacja ładowania samochodu elektrycznego na podatek od nieruchomości?

Z praktycznego punktu widzenia, każdy z nas spotyka się ze popularnymi „ładowarkami aut elektrycznych”: widzimy je na parkingach, na stacjach paliw czy w galeriach handlowych, jednak należy zwrócić uwagę na to, że przepisy precyzują, czym jest kolejno stacja ładowania oraz punkt ładowania.

Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych stacja ładowania to:

• urządzenie budowlane obejmujące co najmniej jeden punkt ładowania, związane z obiektem budowlanym
• wolnostojący obiekt budowlany z zainstalowanym co najmniej jednym punktem ładowania wyposażone w oprogramowanie wykorzystywane do świadczenia usługi ładowania, wraz ze stanowiskami postojowymi, których liczba odpowiada liczbie punktów ładowania umożliwiających jednoczesne świadczenie tej usługi, oraz w przypadku, gdy stacja ładowania jest podłączona do sieci dystrybucyjnej instalacją prowadzącą od punktu ładowania do przyłącza elektroenergetycznego.

Natomiast za punkt ładowania rozumie się urządzenie umożliwiające ładowanie pojedynczego pojazdu elektrycznego, pojazdu hybrydowego i autobusu zeroemisyjnego oraz miejsce, w którym wymienia się lub ładuje akumulator służący do napędu tego pojazdu.[2]

Definicja stacji ładowania nie zawiera odesłania do przepisów prawa budowlanego, przy czym posługuje się pojęciami urządzenie budowlane oraz wolnostojący obiekt budowlany, którymi posłużył się ustawodawca w przepisach prawa budowlanego. Urządzenie budowlane posiada definicję legalną w prawie budowlanym i można przyjąć, że definicja ta powinna być używana również na gruncie tej ustawy oraz znaleźć zastosowanie do ustalania kwestii związanych z opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości.

Stacja ładowania a podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości to jedno z najważniejszych lokalnych zobowiązań podatkowych, które obciąża właścicieli gruntów, budynków oraz budowli. Jego wysokość zależy m.in. od rodzaju posiadanej nieruchomości, jej powierzchni użytkowej oraz przeznaczenia, a przede wszystkim od polityki podatkowej gminy, ponieważ obwieszczenie Ministra Finansów określa jedynie górne granice stawek kwotowych, które w ramach tej górnej granicy gmina może określać wedle swojej własnej polityki podatkowej.

Czy skoro definicja stacji ładowania wskazuje, że jest ona urządzeniem budowlanym, to czy na gruncie podatku od nieruchomości jest ona klasyfikowana jako budowla?

Przez budowle na gruncie podatku od nieruchomości należy rozumieć między innymi urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Kluczowym staje się pytanie, czy stacja ładowania spełnia definicję urządzenia budowlanego w rozumieniu prawa budowlanego.

Zgodnie z przepisami regulującymi podatek od nieruchomości budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

W związku z tym można wyodrębnić dwie kategorie przedmiotowe, zaliczane dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości do budowli:

1. obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury
2. urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Z uwagi na odwołanie się w przytoczonych definicjach do przepisów prawa budowlanego, należy wskazać, że na gruncie prawa budowlanego obiektem budowlanym jest budynek, budowla oraz obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Natomiast jako budowlę w prawie budowlanym rozumie się każdy obiekt budowlany, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Definicja urządzenia budowlanego została również zawarta bezpośrednio w przepisach prawa budowlanego, w myśl przepisu urządzeniem budowlanym jest urządzenie techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, takie jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Jak należy analizować stacje ładowania pojazdów?

Ustalenie, czy dany obiekt jest budowlą (urządzeniem budowlanym na gruncie prawa budowlanego) wymaga potwierdzenia, iż jest obiektem budowlanym, oraz wykluczenia możliwości jego kwalifikacji jako budynku albo obiektu małej architektury.

Podążając utrwaloną praktyką interpretacyjną organów podatkowych, identyfikowanie stacji ładowania pojazdów jako budynek lub grunt należy uznać za bezprzedmiotową.

Kluczowym staje się rozstrzygnięcie, czy stacja ładowania może być zaklasyfikowana jako urządzenia budowlane na gruncie prawa budowlanego, a zarazem w związku z tym jako budowla.

W ugruntowanym orzecznictwie wskazuje się, że do urządzeń budowlanych mogą zostać zaliczone jedynie:

1. urządzenia techniczne wymienione expressis verbis w prawie budowlanym, a zatem przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki
2. inne urządzenia technicznie, o ile zapewniają możliwość użytkowania obiektu budowlanego – będącego budowlą zgodnie z jego przeznaczeniem.

W związku z tym stacja ładowania pojazdów nie stanowi urządzenia budowlanego, o którym mowa w prawie budowlanym, a w konsekwencji budowli, w rozumieniu podatku od nieruchomości.

Nie sposób zaliczyć stacje ładowania pojazdów do urządzeń, które zostały wymienione prawie budowlanym. Nie można również uznać, aby stacja ładowania pojazdów pełniła funkcję służebną w stosunku do obiektu budowlanego w postaci fundamentu/podobnej powierzchni i nie można tu szukać analogii pomiędzy dystrybutorem paliwa a stacją ładowania pojazdów. Nie sposób przyjąć, aby to stacja ładowania składająca się z poszczególnych elementów technicznych, zapewniała możliwość użytkowania fundamentu lub podobnej powierzchni (w postaci betonowej czy żelbetowej płyty parkingowej, jak również fundamentowej lub stropowej płyty garażu wielostanowiskowego) zgodnie z jej przeznaczeniem. Przeciwnie, to ten fundament/podobna powierzchnia będą zapewniać, aby urządzenie techniczne w postaci stacji ładowania pojazdów mogło być używane zgodnie z przeznaczeniem.[3]

Co zmienia projekt „nowego” podatku od nieruchomości?

Pomimo iż celem Ministerstwa Finansów wyznaczonym w procesie tworzenia nowych regulacji było utrzymanie statusu quo, podatników czekają spore zmiany w tym zakresie.

W związku z wyrokami Trybunału Konstytucyjnego ustawodawca został zobowiązany do przedefiniowania i utworzenia autonomicznej definicji budowli.

W projekcie ustawy przekazanym do prac w Sejmie, budowla jest rozumiana jako: [4]

1. obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem
2. elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrowa i elektrownia fotowoltaiczna, biogazownia rolnicza, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia, w części niebędącej budynkiem – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych
3. urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w lit. a i b, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem
4. urządzenie techniczne inne niż wymienione w lit. a–c – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych
5. fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową – wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie.

Natomiast za obiekt budowlany będzie rozumiany budynek lub budowla, z wyłączeniem wyrobisk górniczych, a także niewielkich obiektów stanowiących:

1. obiekty kultu religijnego – w szczególności kapliczki, krzyże przydrożne i figury
2. obiekty architektury ogrodowej – w szczególności posągi i figurki ogrodowe, wodotryski, mostki i pergole, murowane grille, oczka wodne
3. obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku – w szczególności śmietniki, wiaty na wózki dziecięce i rowery oraz obiekty stanowiące wyposażenie placów zabaw dla dzieci.

Należy zastanowić się, czy w świetle nowych regulacji stacja ładowania pojazdów może zostać zaklasyfikowana jako urządzenie budowlane związane z budynkiem lub obiektem. Zgodnie z aktualnym orzecznictwem nie sposób, aby stacja ładowania pojazdów pełniła funkcję służebną w stosunku do obiektu budowlanego. W związku z tym ta przesłanka powstania budowli wydaje się bezprzedmiotowa.

Natomiast, zasadnym wydaje się uznanie stacji ładowania pojazdów za urządzenie techniczne inne niż wymienione w lit. a–c – i uznanie za budowle wyłącznie jej (stacji ładowania pojazdów) części budowlanych a dodatkowo fundamentu, na którym został ustanowiony.

Wsparcie ze strony Accace

Analiza zobowiązań na tle podatku od nieruchomości może okazać się wymagająca – szczególnie obecnie, w świetle ciągłych zmian. Zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem ekspertów, aby omówić konkretne potrzeby i uzyskać wsparcie dostosowane do Państwa sytuacji.

---

Źródła:

[1] Lipiec 2024 / Licznik elektromobilności / Rynek motoryzacyjny / Strona główna – Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (pzpm.org.pl)

[2] Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1289).

[3] zob. WSA sygn.: I SA/Ol 182/24, I SA/Kr 569/24, I SA/Bk 134/24, I SA/Kr 463/24, I SA/Go 392/23

[4] Stan na 16.10.2024