Kolejne zmiany w ramach tzw. pakietu deregulacyjnego trafiły przed oblicze Sejmu. Tym razem planowane rozwiązania obejmują działalność nierejestrowaną. Celem ma być wsparcie rozwoju tej formy zarobkowania, z której mogą korzystać osoby fizyczne bez konieczności rejestracji firmy, szczególnie w sytuacjach dorywczych czy sezonowych.

Obecne realia działalności nierejestrowanej

W myśl ustawy – Prawo przedsiębiorców [1], działalność nierejestrowana (inaczej nierejestrowa, nieewidencjonowana) nie stanowi działalności gospodarczej. Osoba decydująca się na formę działalności nierejestrowanej nie jest zatem objęta obowiązkiem złożenia wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Jak podkreślono w uzasadnieniu do projektu ustawy, zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów, w 2023 roku na taki rodzaj działalności nierejestrowanej zdecydowało się około 79 tys. podatników, którzy uzyskali przychody na poziomie 536 mln zł.

O działalności nierejestrowanej mowa, gdy:

• przychody osoby fizycznej nie przekraczają w żadnym miesiącu wysokości wynoszącej 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę – w 2025 r. limit miesięczny wynosi 3499,50 zł
• osoba ta w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

W takiej formie działają zazwyczaj osoby podejmujące działalność drobną, okazjonalną lub o niewielkiej skali. Fakt niezarejestrowania do CEiDG nie zwalnia jednak z obowiązków ewidencyjnych – osoba prowadząca działalność nierejestrowaną ma obowiązek prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że przekroczenie limitu miesięcznego powoduje, że działalność nierejestrowana staje się działalnością gospodarczą z dniem przekroczenia limitu. Wtedy osoba wykonująca taką działalność ma obowiązek rejestracji do CEiDG w terminie 7 dni od dnia przekroczenia. Ponadto, należy dopełnić formalności w zakresie m.in. ZUS. Opóźnienie w tym zakresie może skutkować np. koniecznością opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne za okres wsteczny.

W tym miejscu można stwierdzić, że ustawodawca, konstruując przepisy dotyczące działalności nierejestrowanej, zdawał się nie dostrzegać specyfiki działalności osób podejmujących nieregularne lub sezonowe zlecenia, dla których sztywny miesięczny limit przychodów nie oddaje rzeczywistego charakteru ich aktywności zawodowej. W efekcie osoby te podlegają obowiązkowi rejestracji ze względu na przekroczenie progu miesięcznego, nawet jeśli ich przychody roczne są na minimalnym poziomie.

Nowości w działalności nierejestrowanej: co zmieni się po deregulacji?

Planowane zmiany zakładają przejście z miesięcznego limitu przychodów na kwartalny limit przychodów w działalności nierejestrowanej. Oznacza to, że przychód takiej działalności nie będzie mógł przekroczyć 225% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym kwartale, zamiast dotychczasowych 75% w skali miesiąca. Osoby, które do tej pory musiały uważać, by co miesiąc nie przekroczyć progu 3499,50 zł, będą mogły zarobić do 10 498,50 zł w jednym kwartale roku kalendarzowego (według aktualnej stawki minimalnego wynagrodzenia; można zakładać, że w następnym roku limit będzie wyższy). Przekroczenie dotychczasowego miesięcznego limitu nie będzie więc automatycznie oznaczać konieczności rejestracji firmy, o ile przychody w całym kwartale nie przekroczą nowego progu.

Korzystne, ale niepewne zmiany w działalności nierejestrowanej

Nowe rozwiązanie to odpowiedź na postulaty, a zarazem dobra wiadomość dla tych, których zarobki z drobnej działalności nierejestrowanej charakteryzują się nieregularnością na przestrzeni miesięcy. Osoby zarabiające więcej podczas poszczególnych okresów (np. podczas świąt czy wakacji) unikną rejestracji, jeżeli ich łączny, trzymiesięczny przychód znajdzie się poniżej ustawowego kwartalnego minimum. Taka zmiana daje większą elastyczność, dopasowuje ustawodawstwo do realiów pracy okazjonalnej, dorywczej bądź sezonowej, a także może zachęcić więcej osób do podejmowania takiej drobnej działalności nierejestrowanej bez obaw o niedopełnienie formalności administracyjnych.

Ostateczny los tej zmiany nie jest jednak przesądzony – na obecną chwilę projekt został skierowany do I czytania w komisji sejmowej. Jeśli ustawa zostanie przyjęta i podpisana przez Prezydenta, to nowe rozwiązanie wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2026 roku.

Wsparcie Accace

W przypadku pytań dotyczących zmian i ich wpływu na działalność nierejestrowaną – zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem ekspertów. Chętnie udzielimy wsparcia dopasowanego do prowadzonej działalności i pomożemy uzyskać optymalne rozwiązania.

[1] Art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 236 ze zm.)
https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/0/C190EA6429AD3090C1258CB2005FEDC2/%24File/1376.pdf

Julia Rucińska

Junior Tax Consultant

Skontaktuj się z nami

Jakub Czerski

Tax Director

Skontaktuj się z nami